Rốn là vị trí nhạy cảm, dễ bị vi khuẩn tấn công nếu không được giữ gìn sạch sẽ và khô ráo, từ đó gây ra các biến chứng nguy hiểm như viêm rốn, nhiễm trùng huyết. Việc chăm sóc rốn cho trẻ sơ sinh là một trong những bước quan trọng hàng đầu trong quá trình chăm sóc bé sau sinh, đặc biệt là trong những ngày đầu đời. Chính vì vậy, cha mẹ cần nắm rõ cách vệ sinh và chăm sóc rốn cho trẻ đúng cách để bảo vệ sức khỏe của trẻ, giúp rốn khô nhanh và rụng tự nhiên, an toàn.
Chăm sóc rốn cho trẻ sơ sinh ngay sau khi sinh
Sau khi sinh, cuống rốn của trẻ vẫn còn gắn với phần bụng và sẽ tự khô lại, teo nhỏ rồi rụng sau vài ngày. Trong giai đoạn này, việc chăm sóc rốn đúng cách là điều tối quan trọng, nhằm ngăn ngừa các biến chứng như nhiễm trùng rốn, viêm da quanh rốn, chảy máu hoặc nghiêm trọng hơn là nhiễm trùng huyết. Dưới đây là hướng dẫn chi tiết các bước và lưu ý trong việc chăm sóc rốn cho trẻ sơ sinh tại nhà:
Vệ sinh vùng rốn của bé
Việc vệ sinh vùng rốn cần được thực hiện hàng ngày, đặc biệt là sau khi tắm hoặc khi rốn bị dính nước tiểu, phân hay chất dịch. Cần chuẩn bị gạc vô trùng, cồn y tế 70 độ hoặc dung dịch sát trùng chuyên dụng theo chỉ định của bác sĩ, khăn mềm sạch, nước ấm nếu cần lau.
Cách thực hiện:
- Rửa tay sạch bằng xà phòng diệt khuẩn và lau khô trước khi chạm vào vùng rốn của bé.
- Dùng gạc vô trùng thấm cồn 70 độ nhẹ nhàng lau quanh chân rốn và toàn bộ cuống rốn theo vòng tròn từ trong ra ngoài.
- Không bôi thuốc mỡ, không sử dụng phấn rôm, dầu hoặc bất kỳ chất gì lên vùng rốn nếu không có chỉ định từ bác sĩ.
- Sau khi vệ sinh, để rốn khô tự nhiên trước khi mặc quần áo cho bé.
Lưu ý: Không nên băng kín rốn trừ khi có chỉ định y tế, vì điều này dễ làm rốn bị ẩm ướt, bí hơi và gây nhiễm trùng.
Vệ sinh rốn và chăm sóc rốn cho trẻ sơ sinh
Cẩn thận chăm sóc rốn cho trẻ sơ sinh khi tắm
Tắm cho trẻ sơ sinh có rốn chưa rụng cần đặc biệt cẩn thận để tránh nước làm ướt rốn. Nên chọn thời điểm bé tỉnh táo và thời tiết ấm áp. Tắm vào buổi sáng hoặc đầu giờ chiều là lý tưởng. Nếu rốn chưa rụng thì chỉ nên lau người bé bằng khăn ấm, tránh làm ướt cuống rốn. Nếu bắt buộc phải tắm, hãy dùng nước ấm vừa phải, tắm nhanh, và không để nước ngấm vào vùng rốn.
Sau khi tắm dùng khăn mềm sạch thấm khô toàn thân bé, đặc biệt là vùng quanh rốn. Tiếp theo, vệ sinh rốn như hướng dẫn ở mục trên. Lưu ý sau tắm, cần chắc chắn vùng rốn đã được làm khô hoàn toàn trước khi mặc quần áo hoặc bỉm cho bé.
Cẩn thận khi mặc quần áo
Quần áo và tã lót cũng đóng vai trò quan trọng trong việc chăm sóc rốn cho trẻ sơ sinh, giữ vùng rốn luôn sạch sẽ, khô thoáng. Nên mặc đồ cotton mềm mại, rộng rãi, thấm hút tốt. Tránh các loại vải thô ráp, có đường may cứng gây cọ xát vào rốn.
Tã phải được gấp thấp hơn rốn hoặc chọn loại có khoét lỗ để hở rốn, giúp rốn luôn được thông thoáng. Thay tã thường xuyên, tránh để nước tiểu hay phân tràn lên rốn. Không mặc đồ quá chật vì sức ép từ quần áo hoặc tã có thể khiến cuống rốn bị tổn thương, dễ nhiễm khuẩn hoặc chậm rụng.
Mặc quần áo cũng rất quan trọng khi chăm sóc rốn cho trẻ sơ sinh
Để cuống rốn rụng tự nhiên
Thông thường, cuống rốn sẽ tự khô và rụng trong khoảng từ 7-14 ngày sau sinh. Việc can thiệp không đúng cách có thể làm tổn thương vùng rốn và dẫn đến nguy cơ nhiễm trùng.
Tuyệt đối không kéo, giật hoặc gỡ cuống rốn dù thấy đã khô. Hãy để cuống rốn rụng tự nhiên, tiếp tục vệ sinh đúng cách cho đến khi vùng rốn lành hẳn. Sau khi cuống rốn rụng, vẫn cần theo dõi và vệ sinh vùng rốn vài ngày nữa cho đến khi rốn hoàn toàn khô, không còn dịch, không có mùi hôi hay dấu hiệu bất thường.
Chăm sóc rốn cho trẻ sơ sinh sau khi rụng rốn
Sau khi cuống rốn rụng, thường trong khoảng từ 7 đến 14 ngày sau sinh, nhiều bậc cha mẹ lầm tưởng rằng việc chăm sóc rốn không còn cần thiết nữa. Tuy nhiên, thực tế là sau khi rụng, vùng chân rốn vẫn là vị trí nhạy cảm, dễ bị nhiễm khuẩn nếu không được chăm sóc đúng cách. Giai đoạn này, rốn bé cần thêm vài ngày để khô hoàn toàn và liền sẹo. Dưới đây là những hướng dẫn cụ thể giúp cha mẹ tiếp tục chăm sóc rốn bé an toàn sau khi rụng:
- Tiếp tục giữ vùng rốn sạch sẽ và khô thoáng, vệ sinh nhẹ nhàng mỗi ngày bằng cách dùng gạc vô trùng hoặc bông mềm thấm cồn 70 độ.
- Không bôi thuốc mỡ, dầu hay phấn rôm lên vùng rốn, trừ khi có chỉ định cụ thể từ bác sĩ.
- Sau khi vệ sinh, để vùng rốn khô tự nhiên, không băng kín hay dán miếng dán lên rốn trừ khi cần thiết về mặt y tế.
- Theo dõi các dấu hiệu bất thường ở vùng rốn, nếu phát hiện những dấu hiệu bất thường, cần đưa bé đến cơ sở y tế ngay.
- Chú ý khi mặc quần áo và quấn tã sau rụng rốn, ưu tiên mặc đồ rộng rãi, vải mềm mại, thấm hút tốt để tránh cọ xát vào vùng rốn đang lành.
- Thay tã thường xuyên, tránh để nước tiểu hoặc phân dây vào vùng rốn khiến vùng da bị nhiễm khuẩn.
- Không tự ý cạy mô rốn hay cạo lớp mài khô vì có thể gây tổn thương và viêm nhiễm.
- Không sử dụng các phương pháp dân gian như đắp lá, bôi nghệ, tro than… lên vùng rốn vì có thể gây kích ứng hoặc nhiễm trùng nghiêm trọng.
Lưu ý khi chăm sóc rốn cho trẻ sơ sinh
Chăm sóc rốn cho trẻ sơ sinh tưởng chừng là việc nhỏ nhưng lại đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc bảo vệ sức khỏe của bé trong những ngày đầu đời. Một quy trình vệ sinh đúng cách, nhẹ nhàng và kiên trì không chỉ giúp cuống rốn rụng an toàn, nhanh lành mà còn ngăn ngừa hiệu quả các nguy cơ nhiễm trùng nguy hiểm. Hy vọng qua bài viết này, cha mẹ đã nắm rõ những nguyên tắc cần thiết để chăm sóc rốn cho trẻ tại nhà một cách khoa học và an toàn nhất.
Xem thêm các bài viết khác tại:
ĐỂ LẠI BÌNH LUẬN
You must be logged in to post a comment.