Viêm da tiếp xúc dị ứng bao lâu thì khỏi? Kiêng ăn gì?

Viêm da tiếp xúc dị ứng là một dạng bệnh da liễu thường gặp, xảy ra khi làn da phản ứng quá mức với các tác nhân từ môi trường. Căn bệnh này không chỉ gây ngứa ngáy, khó chịu mà còn làm ảnh hưởng trực tiếp đến thẩm mỹ và chất lượng cuộc sống của người mắc. Việc nắm rõ thời gian lành bệnh cũng như biết cách kiêng khem đúng cách sẽ giúp hạn chế tái phát, đồng thời mang lại hiệu quả cao hơn trong điều trị.

Viêm da tiếp xúc dị ứng là gì?

Viêm da tiếp xúc dị ứng là một bệnh lý da liễu phổ biến, xảy ra khi da tiếp xúc với các tác nhân có hại gây dị ứng như hóa chất, mỹ phẩm, thuốc bôi,… Khi đó, cơ thể sẽ phản ứng bằng cách giải phóng các chất trung gian gây viêm, dẫn đến các triệu chứng như da đỏ, ngứa dữ dội, nổi mẩn hoặc mụn nước, sau đó có thể bong tróc hoặc đóng vảy. 

Khác với các phản ứng kích ứng cơ học hay hóa chất thông thường, viêm da tiếp xúc dị ứng không xảy ra ngay lập tức mà thường xuất hiện sau vài giờ đến vài ngày kể từ lần tiếp xúc đầu tiên với chất gây dị ứng. Bệnh lý này thường chỉ giới hạn ở vùng da tiếp xúc, không lây lan, nhưng nếu tiếp xúc nhiều lần hoặc không được điều trị đúng cách, tình trạng viêm có thể trở nên nghiêm trọng hơn, gây khó chịu và ảnh hưởng đến sinh hoạt, thẩm mỹ.

Nguyên nhân gây viêm da tiếp xúc dị ứng

Nguyên nhân gây viêm da tiếp xúc dị ứng chủ yếu liên quan đến việc da tiếp xúc với các chất mà hệ miễn dịch nhạy cảm của cơ thể phản ứng quá mức. Các nguyên nhân phổ biến bao gồm:

Hóa chất và mỹ phẩm: Các loại mỹ phẩm, nước hoa, chất tẩy rửa,…có chứa chất dễ gây dị ứng như paraben, hương liệu, kim loại nặng tiếp xúc nhiều lần có thể kích thích phản ứng dị ứng.

Kim loại: Một số kim loại có trong trang sức, đồng hồ, khóa cài quần áo có thể gây viêm da khi tiếp xúc trực tiếp với da nhạy cảm.

Thực phẩm: Một số thực phẩm như hải sản, trứng, sữa hoặc các loại thực phẩm có chất bảo quản cũng có thể gây phản ứng dị ứng qua da, đặc biệt khi tiếp xúc trực tiếp với da nhạy cảm.

Môi trường: Phấn hoa, lông động vật, côn trùng hoặc nấm mốc cũng là nguyên nhân phổ biến. Thời tiết khắc nghiệt, độ ẩm cao hoặc tiếp xúc với ánh nắng gắt cũng có thể làm tăng nguy cơ kích thích phản ứng da.

Thuốc: Một số thuốc bôi ngoài da hoặc thuốc uống có thể gây phản ứng dị ứng trên da, như kháng sinh, thuốc chống viêm hoặc thuốc chứa corticoid.

Viêm da tiếp xúc dị ứng kiêng ăn gì?

Sau đây là danh sách những thực phẩm mà viêm da tiếp xúc dị ứng nên kiêng trong thời gian bị bệnh:

Thực phẩm chứa nhiều histamin

Cái tên đầu tiên phải nhắc đến trong danh sách viêm da tiếp xúc dị ứng nên kiêng gì là thực phẩm giàu histamin. Các thực phẩm giàu histamin như cá đóng hộp, thịt xông khói, phô mai, dưa muối hay rượu vang có thể làm gia tăng phản ứng dị ứng trên da. Histamin là một chất trung gian gây viêm, khi nạp vào cơ thể quá nhiều sẽ kích thích hệ miễn dịch hoạt động mạnh, dẫn đến da ngứa dữ dội, mẩn đỏ lan rộng và khó hồi phục.

Thực phẩm nguy cơ gây dị ứng cao

Một số thực phẩm như hải sản, trứng, sữa bò, đậu phộng và lúa mì có khả năng gây dị ứng cao, đặc biệt với những người có cơ địa nhạy cảm. Khi tiêu thụ những thực phẩm này, cơ thể có thể phản ứng bằng cách giải phóng các chất gây viêm, khiến các triệu chứng viêm da tiếp xúc dị ứng nặng hơn, kéo dài hơn và dễ tái phát.

Thực phẩm chứa nhiều đường

Đường tinh luyện trong bánh kẹo, nước ngọt, đồ ăn nhanh không chỉ làm tăng lượng calo mà còn thúc đẩy phản ứng viêm trong cơ thể. Khi mức độ viêm tăng, làn da sẽ khó lành hơn, tình trạng ngứa, đỏ và mụn nước có thể kéo dài. Hạn chế đường giúp giảm áp lực lên hệ miễn dịch, hỗ trợ da hồi phục nhanh chóng và giảm nguy cơ bùng phát các triệu chứng viêm da.

Thực phẩm chứa chất bảo quản và phụ gia

Các thực phẩm chế biến sẵn, đồ hộp, snack, nước giải khát đóng chai thường chứa nhiều chất bảo quản, phẩm màu và phụ gia hóa học. Những chất này có thể kích thích hệ miễn dịch hoạt động quá mức, dẫn đến tình trạng viêm da tiếp xúc dị ứng trở nên nghiêm trọng hơn. 

Thực phẩm cay nóng

Các gia vị cay nóng như ớt, tiêu, mù tạt, hành tỏi sống có khả năng làm giãn mạch máu, tăng cảm giác ngứa và khiến da đỏ rõ hơn. Với người bị viêm da tiếp xúc dị ứng, tiêu thụ nhiều thực phẩm cay nóng có thể làm triệu chứng bùng phát nhanh, khó kiểm soát và kéo dài thời gian hồi phục. 

Đồ uống chứa chất kích thích và có cồn

Cà phê, trà đặc, nước tăng lực hay rượu bia đều có thể gây mất nước, kích thích phản ứng viêm và giảm khả năng hồi phục của da. Chất kích thích và cồn khiến cơ thể phải làm việc nhiều hơn để đào thải độc tố, đồng thời làm tăng nhạy cảm của da với các tác nhân gây dị ứng. 

Chất béo bão hòa và chất béo chuyển hóa

Những loại chất béo xấu này có nhiều trong thịt mỡ, nội tạng, đồ chiên rán và thức ăn nhanh. Chúng làm tăng mức độ viêm trong cơ thể, góp phần khiến da khó lành, các nốt mẩn dễ lan rộng và triệu chứng ngứa trở nên nghiêm trọng hơn. 

Thực phẩm chứa nhiều omega-6

Dầu ngô, dầu đậu nành chứa nhiều omega-6, vốn cần thiết nhưng khi tiêu thụ quá mức so với omega-3 sẽ làm tăng phản ứng viêm trong cơ thể. Điều này có thể khiến tình trạng viêm da tiếp xúc dị ứng trầm trọng hơn, khó kiểm soát và kéo dài thời gian hồi phục.

Thực phẩm chứa gluten

Những người nhạy cảm với gluten cần hạn chế lúa mì, lúa mạch, yến mạch chưa loại bỏ gluten. Gluten có thể gây phản ứng viêm trong cơ thể, làm bùng phát các triệu chứng viêm da tiếp xúc dị ứng, đặc biệt là ngứa, mẩn đỏ và sưng da..

Viêm da tiếp xúc dị ứng nên ăn gì?

Bên cạnh các thực phẩm viêm da tiếp xúc dị ứng nên kiêng thì bạn cũng cần nắm rõ những đồ ăn mà bệnh này cần bổ sung hàng ngày. Ví dụ như:

Rau xanh và trái cây tươi

Các loại rau củ và trái cây giàu vitamin, khoáng chất và chất chống oxy hóa giúp giảm viêm, tăng sức đề kháng và thúc đẩy quá trình tái tạo da. Một số lựa chọn tốt bao gồm bông cải xanh, cà rốt, cải bó xôi, ớt chuông, cam, quýt, dâu tây, kiwi. Những thực phẩm này giúp làm dịu các nốt mẩn, giảm ngứa và hỗ trợ da hồi phục nhanh hơn.

Thực phẩm giàu omega-3

Các loại cá béo như cá hồi, cá thu, cá trích, cá mòi, cũng như hạt chia, hạt lanh, óc chó chứa nhiều omega-3, một chất béo lành mạnh có tác dụng chống viêm. Omega-3 giúp giảm phản ứng viêm trên da, cải thiện tình trạng ngứa, mẩn đỏ và ngăn ngừa các cơn bùng phát mới.

Thực phẩm giàu probiotic

Sữa chua, kim chi, dưa cải lên men là nguồn probiotic tốt cho hệ tiêu hóa. Hệ vi sinh đường ruột khỏe mạnh giúp cân bằng miễn dịch, từ đó hỗ trợ kiểm soát các phản ứng dị ứng da, giảm nguy cơ viêm da tiếp xúc tái phát.

Thực phẩm giàu kẽm và selen

Hải sản như tôm, cua, sò, hạt hướng dương, hạt bí, hạnh nhân, đậu hũ, thịt nạc chứa kẽm và selen, giúp thúc đẩy quá trình tái tạo da, giảm viêm và tăng cường sức đề kháng. Kẽm còn hỗ trợ giảm sưng đỏ và ngăn ngừa nhiễm trùng da thứ phát.

Protein lành mạnh

Thịt nạc, cá, trứng, đậu, đỗ cung cấp protein chất lượng cao giúp da nhanh hồi phục sau các tổn thương do viêm. Protein là thành phần cơ bản trong quá trình tái tạo tế bào da và sản xuất collagen, giúp da chắc khỏe và giảm nguy cơ sẹo sau viêm.

Thực phẩm giàu chất chống oxy hóa

Các loại quả mọng, trà xanh, cacao nguyên chất chứa polyphenol và flavonoid, giúp giảm viêm, bảo vệ da khỏi tác động của gốc tự do và cải thiện sức khỏe làn da tổng thể.

Uống đủ nước

Nước lọc, nước ép trái cây tươi, nước rau củ giúp giữ ẩm cho da từ bên trong, giảm khô da và hỗ trợ thải độc cơ thể. Da đủ nước sẽ giảm ngứa, mẩn đỏ và tăng khả năng phục hồi.

Viêm da tiếp xúc dị ứng bao lâu thì khỏi?

Thời gian viêm da tiếp xúc dị ứng hồi phục phụ thuộc vào nhiều yếu tố như mức độ nghiêm trọng của phản ứng, loại chất gây dị ứng, vị trí tổn thương trên da và cách điều trị.

Cụ thể, nếu da chỉ bị đỏ, ngứa hoặc nổi vài nốt mẩn nhỏ, không có mụn nước hay tổn thương nghiêm trọng, sau khi tránh tiếp xúc với chất gây dị ứng và chăm sóc da đúng cách, các triệu chứng thường giảm dần trong 2-5 ngày.

Nếu xuất hiện mụn nước, sưng, ngứa nhiều hoặc vùng da rộng hơn, thời gian hồi phục có thể kéo dài 1-3 tuần. Trong giai đoạn này, cần vệ sinh da nhẹ nhàng, tránh gãi và sử dụng thuốc bôi theo hướng dẫn của bác sĩ nếu cần.

Còn trong trường hợp nặng hoặc kéo dài, vùng da bị tổn thương rộng, dày sừng, bong tróc, mẩn đỏ nặng, thời gian lành bệnh có thể kéo dài hàng tuần đến vài tháng. Lúc này, người bệnh thường cần thăm khám chuyên khoa da liễu để được điều trị bằng thuốc kháng viêm, thuốc ức chế miễn dịch hoặc liệu pháp chăm sóc da chuyên sâu.

Ngoài ra, thời gian hồi phục còn phụ thuộc vào việc người bệnh kiêng khem thực phẩm gây dị ứng, chăm sóc da đúng cách và tránh tiếp xúc lại với chất gây dị ứng. Nếu tuân thủ các biện pháp này, da sẽ hồi phục nhanh hơn và nguy cơ tái phát sẽ thấp hơn.

Viêm da tiếp xúc dị ứng là tình trạng phổ biến nhưng có thể kiểm soát và hồi phục hiệu quả nếu được chăm sóc đúng cách. Nhớ rằng, làn da khỏe mạnh luôn bắt đầu từ những thói quen chăm sóc và dinh dưỡng đúng đắn, vì vậy hãy chủ động bảo vệ và nuôi dưỡng làn da của bạn mỗi ngày.