Tay nổi mụn cứng có tự hết không? Nguyên nhân và cách điều trị

Khi phát hiện tay nổi mụn cứng, nhiều người cảm thấy lo lắng không biết là bệnh gì? Có tự khỏi không?.. Đây là hiện tượng khá phổ biến, có thể xuất hiện ở cả trẻ em lẫn người lớn với nhiều nguyên nhân khác nhau. Sebamed sẽ giải thích rõ về vấn đề này trong bài viết dưới đây để giúp các bạn có cách xử lý đúng đắn và kịp thời.

Tay nổi mụn cứng là bị gì?

Tay nổi mụn cứng là tình trạng xuất hiện các nốt chai sần, cục cứng hoặc những hạt nhỏ trên bề mặt da tay. Những nốt này có thể mọc đơn lẻ hoặc thành từng cụm, thường có có cảm giác rắn chắc khi chạm vào, khác với các loại mụn mềm hay mụn nước. Bề mặt của chúng thường thô ráp, sần sùi và có thể có màu sắc đậm hơn so với vùng da xung quanh.

Các nốt mụn cứng này thường xuất hiện ở nhiều vị trí khác nhau trên tay như mu bàn tay, lòng bàn tay, đốt ngón tay hoặc quanh khu vực móng tay. Ban đầu, khi kích thước còn nhỏ, chúng có thể không gây đau nhức ban đầu. Khi phát triển lớn hơn, một số trường hợp có thể gây khó chịu, ngứa ngáy hoặc đau khi chạm vào.

Phân loại các loại mụn cứng ở tay

Dựa vào đặc điểm hình thái và nguyên nhân hình thành, các nốt mụn cứng trên tay được phân thành nhiều dạng khác nhau. Mỗi loại có những biểu hiện riêng biệt giúp nhận diện và điều trị phù hợp.

• Mụn cóc thông thường là dạng phổ biến nhất khi tay bị nổi mụn cứng. Đây là những nốt sần nhỏ có bề mặt thô ráp, sần sùi với màu sắc tối hơn vùng da xung quanh. Chúng thường có hình tròn ở đỉnh và kích thước dưới 1cm. Loại mụn này có thể xuất hiện đơn lẻ nhưng cũng hay hình thành thành từng nhóm, đặc biệt ở mặt sau ngón tay. Ngoài ra, các loại mụn cóc dạng phẳng, mụn cóc quanh móng cũng là các loại mụn cóc gây mụn cứng ở tay thường gặp.
• Mụn sần cục cứng là những nốt chai hoặc u nhỏ nằm sâu trong da, có kết cấu rắn chắc và di động khi sờ. Chúng thường không gây đau trừ khi bị kích thích hoặc phát triển quá lớn. Loại mụn này có thể là biểu hiện của các tổn thương lành tính.
• Mụn do u nang gây ra tạo thành các bướu nhỏ xung quanh ngón tay, lòng bàn tay hoặc mu bàn tay. Loại mụn này thường có màu giống màu da hoặc trắng.
• Mụn hạt cơm hay còn gọi là u mụn, là những hạt nhỏ màu trắng hoặc vàng nằm dưới lớp da mỏng. Chúng thường có kích thước nhỏ, cứng và không gây đau, xuất hiện rải rác hoặc tập trung thành từng đám nhỏ trên bề mặt da tay.

Nguyên nhân tay nổi mụn cứng

Có nhiều yếu tố khác nhau dẫn đến tình trạng ngón tay nổi mụn cứng. Việc xác định đúng nguyên nhân là bước quan trọng để có phương pháp điều trị hiệu quả.

Nhiễm vi rút HPV là nguyên nhân hàng đầu khiến tay nổi mụn cứng dạng mụn cóc. Vi rút này xâm nhập vào da qua các vết trầy xước nhỏ trên bàn tay hoặc ngón tay, gây ra sự tăng sinh quá mức của tế bào da. Lớp biểu bì trở nên dày và cứng lại, cuối cùng hình thành những nốt mụn cóc đặc trưng. Vi rút HPV có khả năng lây lan qua tiếp xúc trực tiếp hoặc gián tiếp thông qua vật dụng cá nhân như khăn tắm, quần áo.

Tắc nghẽn lỗ chân lông xảy ra khi dầu nhờn, tế bào chết và bụi bẩn tích tụ trong lỗ chân lông trên da tay. Tình trạng này khiến vi khuẩn phát triển và gây viêm, hình thành những nốt mụn cứng. Người có làn da tiết nhiều dầu, nội tiết tố rối loạn hoặc vệ sinh tay không đúng cách dễ gặp phải vấn đề này. Do dầu nhờn tiết nhiều hơn bình thường hoặc vệ sinh cá nhân không đảm bảo, tạo điều kiện cho vi khuẩn và bụi bẩn tích tụ trên da tay mà sinh ra mụn.

Yếu tố di truyền và cơ địa đóng vai trò không nhỏ trong việc xuất hiện mụn cứng trên tay. Những người có làn da nhạy cảm, dễ kích ứng hoặc có tiền sử gia đình mắc các vấn đề về da thường có nguy cơ cao hơn.

Hệ miễn dịch suy yếu khiến cơ thể khó chống lại sự xâm nhập của vi khuẩn và vi rút. Người mắc các bệnh lý như HIV/AIDS, đái tháo đường, bị căng thẳng kéo dài hoặc đang trong quá trình điều trị ức chế miễn dịch có khả năng cao bị nổi mụn cứng ở tay và các vùng khác trên cơ thể,… 

Tay nổi mụn cứng có tự hết không?

Câu trả lời cho câu hỏi này phụ thuộc vào loại mụn và cơ địa của mỗi người. Thông thường khả năng tay nổi mụn cứng tự hết chỉ xảy ra với nguyên nhân do mụn cóc. Còn các nguyên nhân do mụn sần, u nang hay mụn hạt cơm đều cần phải can thiệp y tế mới khỏi được.

Với mụn cóc do nhiễm vi rút HPV, cơ thể có khả năng tự xây dựng được sức đề kháng để chống lại vi rút này. Quá trình này thường mất từ vài tháng đến tính bằng năm ở người lớn. Ở một số trường hợp, mụn cóc có thể tự rụng mà không cần can thiệp y tế.

Tuy nhiên, không phải ai cũng có hệ miễn dịch đủ mạnh để loại bỏ được mụn cóc tự nhiên. Mỗi cơ thể có cách phản ứng khác nhau với vi rút HPV, có người hoàn toàn không bị nhiễm dù tiếp xúc, có người lại xuất hiện mụn cóc và kéo dài nhiều năm. Trẻ em thường có tỷ lệ tự khỏi cao hơn so với người lớn do hệ miễn dịch đang trong giai đoạn phát triển và đáp ứng tốt hơn.

Có điều, dù có khả năng tự hết, nhưng dễ thấy khả năng đó không phải là 100% ở tất cả mọi người. Nếu để những nốt mụn này ngày càng lớn hơn, chúng có thể lan rộng ra các vùng khác trên tay hoặc thậm chí sang các bộ phận khác của cơ thể. Chúng có thể gây ngứa, đau khi bị cọ xát, mất thẩm mỹ và ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày.

Trong một số trường hợp hiếm gặp, nổi mụn cứng ở tay có thể là dấu hiệu của các vấn đề sức khỏe tiềm ẩn khác. Nếu mụn xuất hiện đột ngột, số lượng nhiều, kèm theo các triệu chứng bất thường khác như đau, sưng, chảy dịch hoặc không thuyên giảm sau một thời gian dài, bạn nên đi khám bác sĩ da liễu để được kiểm tra và tư vấn cụ thể.

Cách điều trị tay nổi mụn cứng hiệu quả

Có nhiều phương pháp điều trị hiện đại giúp loại bỏ mụn cứng trên tay một cách hiệu quả và an toàn. Tùy theo mức độ nghiêm trọng và nguyên nhân cụ thể mà bác sĩ sẽ đề xuất phương án phù hợp.

Sử dụng thuốc bôi, thuốc uống ngoài da

Sử dụng acid salicylic là một trong những biện pháp được ứng dụng rộng rãi để điều trị mụn cứng ở tay do vi rút HPV. Chất này có khả năng thâm nhập sâu vào da, giúp loại bỏ tế bào chết, làm sạch lỗ chân lông và tấn công vi rút gây bệnh. Các sản phẩm chứa acid salicylic dưới dạng gel, kem hoặc dung dịch có thể được bôi trực tiếp lên vùng da bị ảnh hưởng. Trước khi sử dụng, nên loại bỏ lớp da chết bằng dũa móng tay hoặc đá bọt để tăng hiệu quả thấm thuốc.

Thuốc bôi chứa như benzoyl peroxide giúp kháng viêm và diệt vi khuẩn hiệu quả. Retinoid dạng bôi cũng là lựa chọn tốt để điều trị mụn cứng, đặc biệt với những trường hợp do tắc nghẽn lỗ chân lông. Tuy nhiên, không nên tự ý sử dụng các loại thuốc này mà cần có sự tư vấn từ bác sĩ chuyên khoa da liễu để đảm bảo an toàn và hiệu quả.

Thuốc corticosteroid dạng kem bôi có tác dụng chống viêm mạnh, giúp giảm ngứa và sưng tấy cho vùng da bị mụn cứng. Phương pháp này thường được áp dụng kết hợp với các liệu trình khác để đạt hiệu quả cao hơn. Sau khi bôi thuốc, nên băng kín vùng da để tăng cường quá trình thấm thuốc.

Với các mụn có dấu hiệu nhiễm trùng hoặc viêm nặng, các bác sĩ sẽ kê kháng sinh đường uống hoặc bôi ngoài. Các loại kháng sinh thường dùng bao gồm tetracycline, doxycycline và minocycline. Thuốc này giúp kiểm soát vi khuẩn gây viêm và làm giảm tình trạng sưng đỏ, đau nhức.

Điều trị tay nổi mụn cứng bằng các biện pháp xâm lấn, can thiệp

Tùy nguyên nhân và tình trạng mà các bác sĩ sẽ đưa ra các phương án điều trị can thiệp với mỗi người:

• Phương pháp đốt lạnh bằng nitơ lỏng là kỹ thuật sử dụng khí nitơ hóa lỏng với nhiệt độ cực thấp để phá hủy các nốt mụn cóc. Nhiệt độ lạnh sẽ làm đóng băng và tiêu diệt tế bào bị nhiễm vi rút, sau đó mụn sẽ tự bong ra trong vòng vài tuần. Đây là phương pháp phổ biến và khá hiệu quả với mụn cóc kích thước nhỏ và trung bình.
• Đốt điện là sử dụng dòng điện cao tần để đốt trực tiếp các nốt mụn cứng, giúp loại bỏ chúng nhanh chóng. Phương pháp này có ưu điểm là chi phí thấp, thời gian thực hiện ngắn và có thể xử lý được các nốt mụn nhỏ lẻ. Tuy nhiên, vết thương sau điện đốt cần thời gian lâu hơn để lành hoàn toàn.
• Laser là công nghệ hiện đại giúp phá hủy các nốt mụn cứng bằng chùm tia laser tập trung. Phương pháp này có độ chính xác cao, không ảnh hưởng đến vùng da xung quanh và ít để lại sẹo. Tuy nhiên, laser chỉ tác động lên bề mặt mụn nên đôi khi cần nhiều lần điều trị để đảm bảo khỏi hoàn toàn.
• Tiểu phẫu cắt bỏ được áp dụng với những nốt mụn cứng kích thước lớn, không đáp ứng với các phương pháp khác hoặc có nguy cơ trở nên nghiêm trọng. Bác sĩ sẽ dùng dụng cụ phẫu thuật để loại bỏ hoàn toàn mô mụn, đảm bảo không còn tế bào bệnh lý nào ở lại. Sau tiểu phẫu, cần chăm sóc vết thương đúng cách để tránh nhiễm trùng và hạn chế sẹo.
• Quang trị liệu sử dụng tia cực tím để điều trị các trường hợp mụn cứng dai dẳng, không đáp ứng với các phương pháp thông thường. Liệu pháp ánh sáng giúp tiêu diệt vi khuẩn và kích thích quá trình tái tạo da tự nhiên.

Trị tay nổi mụn cúng bằng các nguyên liệu tự nhiên

Các biện pháp tự nhiên tại nhà cũng có thể hỗ trợ điều trị mụn cứng nhẹ. Một số cách có thể kể đến như:

• Nghệ tươi với đặc tính kháng khuẩn tự nhiên có thể nghiền nhỏ rồi đắp lên vùng da bị mụn.
• Nước muối loãng giúp làm sạch và khử trùng da tay, hạn chế vi khuẩn phát triển.
• Giấm táo pha loãng cũng được một số người sử dụng nhờ tính axit nhẹ giúp làm khô mụn.

Tuy nhiên, các phương pháp tự nhiên này chỉ nên áp dụng cho trường hợp mụn nhỏ, nhẹ và không thay thế được sự tư vấn từ bác sĩ.

Lưu ý khi điều trị tay nổi mụn cứng

Bên cạnh điều trị, việc chăm sóc và phòng ngừa cũng rất quan trọng. Bạn nên duy trì vệ sinh tay thường xuyên bằng xà phòng nhẹ và nước ấm, tránh sử dụng các sản phẩm chứa hóa chất mạnh. Giữ ẩm cho da tay bằng kem dưỡng phù hợp giúp da khỏe mạnh và giảm nguy cơ mụn tái phát. Tránh cào gãi hoặc nặn mụn vì có thể làm lây lan vi rút sang các vùng khác và gây nhiễm trùng.

Các bạn cũng lưu ý không dùng chung đồ dùng cá nhân như khăn tắm, quần áo với người khác, đặc biệt là người đang bị mụn cóc. Tăng cường sức đề kháng bằng chế độ ăn uống đầy đủ dinh dưỡng, tập thể dục đều đặn và ngủ đủ giấc giúp cơ thể có khả năng chống lại các tác nhân gây bệnh tốt hơn.

Bên cạnh đó, các bạn tiến hành bôi kem dưỡng da tay mềm mịn, tránh nứt nẻ thô ráp khiến da dễ bị tổn thương hơn. Kem dưỡng da tay phục hồi chuyên sâu Sebamed pH5.5 được nhập khẩu 100% tại Đức, phục hồi da tay bị thô ráp, nứt nẻ, da khô, chăm sóc da tay khi bị nổi mụn cứng hiệu quả.

Khi thấy xuất hiện bất kỳ nốt mụn bất thường nào trên tay, đặc biệt là những nốt cứng không rõ nguyên nhân, bạn nên đến khám bác sĩ da liễu để được chẩn đoán chính xác và có phương pháp điều trị phù hợp. Việc phát hiện và xử lý sớm sẽ giúp tránh được những biến chứng không mong muốn và đảm bảo đôi tay luôn khỏe mạnh, mịn màng.