Đau rát vùng kín: Nguyên nhân và cách điều trị

Đau rát vùng kín là một trong những vấn đề nhạy cảm nhưng lại rất thường gặp ở nhiều phụ nữ trong độ tuổi sinh sản. Nhiều người thường chủ quan cho rằng đây chỉ là hiện tượng tạm thời, tuy nhiên đau rát vùng kín thực chất có thể là dấu hiệu cảnh báo các bệnh lý phụ khoa hoặc tình trạng sức khỏe tiềm ẩn cần được quan tâm. Vậy nguyên nhân của tình trạng này là gì và đâu là cách điều trị hiệu quả? Hãy cùng tìm hiểu chi tiết trong bài viết dưới đây.

Đau rát vùng kín là bệnh gì?

Đau rát vùng kín được hiểu là tình trạng phụ nữ cảm thấy căng tức, nóng rát, châm chích hoặc đau nhói ở khu vực âm đạo. Cảm giác này có thể xảy ra liên tục hoặc chỉ xuất hiện trong một số thời điểm nhất định như khi vệ sinh, quan hệ tình dục, sau khi đi tiểu hoặc trong kỳ kinh nguyệt. Đây không phải là một bệnh lý riêng biệt mà là một triệu chứng lâm sàng phản ánh sự bất thường tại cơ quan sinh dục nữ, cảnh báo cơ thể cần được chú ý và thăm khám kịp thời để tìm ra nguyên nhân chính xác.

Cường độ đau rát của mỗi người cũng không giống nhau, có người chỉ thấy hơi râm ran khó chịu, nhưng cũng có trường hợp đau bỏng rát kéo dài, ảnh hưởng lớn đến sinh hoạt hằng ngày và đời sống vợ chồng.

Biểu hiện của đau rát vùng kín 

Biểu hiện của đau vùng kín ở mỗi người có thể khác nhau, tùy thuộc vào nguyên nhân gây ra. Tuy nhiên, một số dấu hiệu thường gặp có thể kể đến như:

• Người bệnh cảm thấy bị nóng ở vùng kín, bỏng rát hoặc châm chích ở khu vực âm đạo, cơn đau có thể thoáng qua hoặc kéo dài.
• Thường đi kèm với đau rát, nhất là trong trường hợp viêm nhiễm âm đạo do nấm, vi khuẩn.
• Ngứa có thể khiến vùng kín sưng đỏ, dễ trầy xước nếu gãi nhiều.
• Khí hư ra nhiều, đổi màu và có mùi hôi khó chịu, đây là dấu hiệu đặc trưng của các bệnh viêm nhiễm phụ khoa.
• Âm đạo khô, niêm mạc mỏng hoặc tổn thương dễ gây đau rát khi quan hệ, một số trường hợp kèm theo chảy máu sau quan hệ.
• Đau rát vùng kín có thể lan sang đường tiểu, gây cảm giác buốt, rát khi đi tiểu, bị đau nhói ở vùng kín.
• Bề mặt vùng kín có thể xuất hiện nốt đỏ, mụn nước, vết loét hay sần sùi bất thường, lưu ý vì có thể liên quan đến bệnh xã hội như herpes sinh dục, sùi mào gà.

Nguyên nhân gây đau rát vùng kín

Việc xác định nguyên nhân bị đau rát vùng kín giúp bạn có phương hướng điều trị hiệu quả và nhanh chóng hơn. Cụ thể:

Kích ứng da

Kích ứng là nguyên nhân khá phổ biến dẫn tới đau rát vùng kín, đặc biệt ở những phụ nữ có làn da nhạy cảm. Vùng kín vốn có cấu tạo mỏng manh, dễ bị tác động bởi các yếu tố bên ngoài. 

Việc sử dụng dung dịch vệ sinh chứa nhiều chất tẩy rửa mạnh, xà phòng, sữa tắm, nước hoa, băng vệ sinh có mùi hương hay bao cao su có chất bôi trơn đều có thể gây nên tình trạng đỏ rát, ngứa và bỏng rát. Ngoài ra, thói quen mặc quần lót quá chật, chất liệu nilon, không thấm hút mồ hôi cũng làm vùng kín bí bách, ẩm ướt, từ đó gây kích ứng và đau rát.

Nhiễm khuẩn âm đạo

Âm đạo bình thường có môi trường cân bằng với hệ vi khuẩn có lợi. Khi cân bằng này bị phá vỡ, vi khuẩn có hại sẽ phát triển mạnh gây viêm nhiễm. Người bệnh thường thấy khí hư ra nhiều, có mùi hôi tanh, màu trắng xám hoặc vàng, kèm theo đau rát, ngứa ngáy và khó chịu khi quan hệ tình dục. 

Nguyên nhân thường đến từ vệ sinh kém, thụt rửa sâu âm đạo, quan hệ tình dục không an toàn hoặc suy giảm sức đề kháng.

Tham khảo thêm: Nhiễm khuẩn âm đạo và những điều bạn cần biết

Nhiễm trùng đường tiết niệu

Nhiễm trùng đường tiết niệu thường xảy ra khi vi khuẩn xâm nhập vào niệu đạo rồi lan lên bàng quang. Ngoài đau rát vùng kín, người bệnh còn có biểu hiện tiểu buốt, tiểu gắt, tiểu nhiều lần, nước tiểu có mùi nồng hoặc có máu. 

Trường hợp nặng, nhiễm trùng có thể lan ngược lên thận gây viêm bể thận, sốt cao và đau lưng dữ dội. Đây là nguyên nhân cần được điều trị kháng sinh kịp thời để tránh biến chứng.

Nhiễm nấm âm đạo

Nguyên nhân thường gặp nhất là nấm Candida albicans. Khi loại nấm này phát triển quá mức, chị em sẽ có triệu chứng đặc trưng như khí hư trắng đặc, vón cục như bã đậu, bám thành từng mảng trong âm đạo, kèm theo ngứa dữ dội và đau rát vùng kín.

Đặc biệt, cảm giác đau rát tăng lên khi quan hệ tình dục hoặc đi tiểu. Nấm âm đạo thường tái phát nhiều lần nếu không điều trị dứt điểm hoặc do thói quen ăn uống, sinh hoạt chưa lành mạnh.

Nhiễm Trichomonas

Trichomonas vaginalis là một loại ký sinh trùng lây truyền chủ yếu qua đường tình dục. Người bệnh thường có khí hư loãng, có bọt, màu vàng xanh và mùi hôi khó chịu, kèm theo ngứa ngáy, đau âm đạo, tiểu buốt và đau khi giao hợp. Đây là bệnh lý dễ lây lan, nếu không điều trị sẽ gây viêm cổ tử cung, viêm vòi trứng, ảnh hưởng đến khả năng sinh sản.

Bệnh lậu

Bệnh lậu do vi khuẩn Neisseria gonorrhoeae gây ra, lây truyền chủ yếu qua quan hệ tình dục không an toàn. Triệu chứng thường gặp là đau rát vùng kín, tiểu buốt, tiểu mủ, khí hư lẫn mủ màu vàng xanh. 

Ở giai đoạn nặng, chị em có thể bị đau bụng dưới, sốt nhẹ, ra máu âm đạo bất thường. Nếu không điều trị, bệnh lậu có thể gây viêm vùng chậu, tắc vòi trứng, dẫn đến vô sinh.

Bệnh chlamydia 

Chlamydia là một trong những bệnh lây qua đường tình dục nguy hiểm, thường âm thầm phát triển và ít biểu hiện ở giai đoạn đầu. Khi bệnh tiến triển, người phụ nữ sẽ thấy đau rát vùng kín, khí hư nhiều, chảy máu bất thường ngoài kỳ kinh, đau khi quan hệ tình dục. Đây là nguyên nhân hàng đầu gây viêm tắc vòi trứng và vô sinh nữ giới nếu không được phát hiện và điều trị sớm.

Mụn rộp sinh dục

Bệnh do virus Herpes simplex (HSV) gây ra, thường hay được gọi là herpes sinh dục. Đặc trưng của bệnh là sự xuất hiện các mụn nước li ti, mọc thành chùm quanh âm hộ, âm đạo. 

Khi các mụn này vỡ sẽ tạo thành vết loét đau rát dữ dội, chảy dịch, khiến người bệnh rất khó chịu khi đi tiểu hoặc quan hệ. Mụn rộp sinh dục có tính chất tái phát nhiều lần, không thể chữa khỏi hoàn toàn mà chỉ kiểm soát triệu chứng bằng thuốc kháng virus.

Mãn kinh

Ở giai đoạn tiền mãn kinh và mãn kinh, lượng hormone estrogen suy giảm mạnh khiến niêm mạc âm đạo trở nên mỏng, khô, kém đàn hồi. Điều này làm cho chị em thường xuyên cảm thấy khô rát, đau khi quan hệ tình dục, thậm chí bỏng rát ngay cả khi sinh hoạt bình thường. Đây là nguyên nhân sinh lý tự nhiên, nhưng vẫn cần can thiệp để cải thiện chất lượng cuộc sống.

Đau rát vùng kín có nguy hiểm không?

Đau rát vùng kín thoạt nghe có vẻ là một triệu chứng bình thường, nhiều phụ nữ dễ chủ quan bỏ qua. Tuy nhiên trên thực tế, tình trạng này có thể tiềm ẩn nhiều nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản và đời sống sinh hoạt, tùy thuộc vào nguyên nhân gây ra. Cụ thể:

• Cảm giác đau rát, bỏng nóng khiến chị em luôn khó chịu, mất tập trung trong công việc.
• Việc vệ sinh cá nhân, đi tiểu, thậm chí ngồi hoặc vận động mạnh cũng có thể gây đau, làm chất lượng cuộc sống suy giảm.
• Đau rát vùng kín khi quan hệ làm phụ nữ mất hứng thú, sợ quan hệ, dần dần ảnh hưởng đến hạnh phúc vợ chồng.
• Đau rát vùng kín thường liên quan đến viêm âm đạo, viêm cổ tử cung, nấm Candida,…Nếu không được điều trị sớm, bệnh dễ chuyển sang mạn tính, tái phát nhiều lần.
• Nặng hơn, viêm nhiễm có thể lan lên tử cung, buồng trứng gây viêm vùng chậu, tắc vòi trứng, vô sinh hiếm muộn.
• Với phụ nữ mãn kinh, đau rát vùng kín do khô âm đạo không được xử lý kịp thời có thể gây tổn thương, chảy máu, nhiễm khuẩn tái diễn.

Cách điều trị đau rát vùng kín 

Vậy bị đau rát vùng kín phải làm sao? Đau rát vùng kín không phải là một bệnh lý riêng lẻ mà là triệu chứng do nhiều nguyên nhân khác nhau gây ra. Vì vậy, việc điều trị cần căn cứ vào nguyên nhân cụ thể. Dưới đây là các phương pháp phổ biến:

Điều trị bằng thuốc

Nếu nguyên nhân do nhiễm khuẩn âm đạo, nhiễm nấm Candida, Trichomonas, Chlamydia hay lậu, bác sĩ sẽ chỉ định thuốc đặt âm đạo, thuốc bôi hoặc thuốc uống để tiêu diệt tác nhân gây bệnh. Trong trường hợp mụn rộp sinh dục, người bệnh thường được kê thuốc kháng virusđể kiểm soát sự bùng phát.

Ngoài ra, thuốc giảm đau, kháng viêm giúp giảm nhanh cảm giác bỏng rát, đau nhức, hạn chế sưng viêm. Với phụ nữ mãn kinh bị khô rát âm đạo, bác sĩ có thể chỉ định kem bôi hoặc viên uống bổ sung estrogen để cải thiện tình trạng khô rát.

Người bệnh tuyệt đối không tự ý mua thuốc điều trị tại nhà, vì dùng sai thuốc hoặc sai liều có thể làm tình trạng viêm nhiễm nặng hơn, dễ tái phát.

Các biện pháp tự nhiên hỗ trợ

Ngâm rửa bằng lá trầu không, lá chè xanh, lá ngải cứu có thể giúp sát khuẩn nhẹ, giảm ngứa và đau rát. Dùng tinh dầu tràm trà loãng bôi ngoài âm hộ để hỗ trợ kháng nấm, kháng khuẩn. Ăn tỏi, sữa chua hằng ngày để tăng cường miễn dịch tự nhiên và cân bằng hệ vi sinh âm đạo.

Thăm khám và điều trị chuyên khoa

Nếu đau rát vùng kín kéo dài trên 3 ngày, kèm theo các dấu hiệu khí hư bất thường, có mùi hôi, tiểu buốt, nổi mụn nước, loét vùng kín, chảy máu sau quan hệ, thì cần đến cơ sở y tế chuyên khoa phụ sản hoặc da liễu để được khám và làm xét nghiệm. Việc chẩn đoán chính xác nguyên nhân sẽ giúp bác sĩ đưa ra phác đồ điều trị phù hợp, ngăn ngừa biến chứng nguy hiểm.

Phòng ngừa đau rát vùng kín hiệu quả

Đau rát vùng kín là tình trạng có thể tái phát nhiều lần nếu không chăm sóc đúng cách. Do đó, bên cạnh việc điều trị, chị em nên chủ động áp dụng các biện pháp phòng ngừa để bảo vệ sức khỏe phụ khoa và nâng cao chất lượng cuộc sống:

Giữ vệ sinh vùng kín đúng cách

Rửa vùng kín hằng ngày 1-2 lần bằng nước sạch hoặc dung dịch vệ sinh dịu nhẹ, có độ pH cân bằng. Không thụt rửa sâu vào trong âm đạo vì dễ làm mất cân bằng hệ vi sinh, tạo điều kiện cho vi khuẩn, nấm phát triển. Thay băng vệ sinh mỗi 4-6 giờ trong kỳ kinh nguyệt, tránh để quá lâu gây viêm nhiễm.

Bạn có thể tham khảo sử dụng dung dịch vệ sinh phụ nữ Sebamed pH3.8. Đây là sản phẩm lý tưởng cho chăm sóc vùng kín một cách khoa học và an toàn mỗi ngày. Với độ pH 3.8 chuẩn cân bằng pH âm đạo, sản phẩm giúp duy trì và cân bằng hệ vi sinh tự nhiên, hỗ trợ bảo vệ “cô bé” khỏi các tác nhân gây viêm nhiễm mà không làm mất đi lợi khuẩn có ích. Đặc biệt, sản phẩm đã được kiểm nghiệm lâm sàng tại Bệnh viện phụ sản hàng đầu CHLB Đức, đảm bảo an toàn và hiệu quả cho cả phụ nữ trưởng thành và tuổi dậy thì. 

Lựa chọn trang phục phù hợp

Ưu tiên quần lót chất liệu cotton, thoáng mát, thấm hút mồ hôi tốt. Tránh mặc quần bó sát, ẩm ướt hoặc dùng quần lót bằng chất liệu nilon vì dễ gây bí bách, kích ứng và nhiễm nấm. Giặt và phơi đồ lót ở nơi nắng gắt để tiêu diệt vi khuẩn.

Thay đổi thói quen sinh hoạt

Quan hệ tình dục an toàn, sử dụng bao cao su và hạn chế quan hệ quá thô bạo để tránh gây tổn thương. Uống đủ nước và ăn nhiều rau xanh, sữa chua để tăng lợi khuẩn cho hệ sinh dục.

Hạn chế dùng thực phẩm nhiều đường, đồ uống có cồn, thuốc lá vì dễ làm nấm và vi khuẩn phát triển mạnh. Nghỉ ngơi hợp lý, giảm căng thẳng, vì stress kéo dài cũng ảnh hưởng đến nội tiết tố và sức đề kháng.

Chăm sóc sức khỏe định kỳ

Khám phụ khoa định kỳ 6 tháng/lần để kịp thời phát hiện và điều trị các bệnh lý viêm nhiễm, rối loạn nội tiết hoặc bệnh xã hội. Khi thấy biểu hiện bất thường như khí hư có mùi hôi, thay đổi màu sắc, tiểu buốt, ngứa dữ dội, loét vùng kín… cần đến bác sĩ ngay, không tự ý mua thuốc đặt hoặc dung dịch vệ sinh.

Đau rát vùng kín không chỉ là cảm giác khó chịu tạm thời mà còn có thể là dấu hiệu cảnh báo nhiều bệnh lý phụ khoa hoặc bệnh lây qua đường tình dục nguy hiểm. Việc chủ quan bỏ qua hoặc tự ý điều trị sai cách có thể khiến tình trạng trở nên nghiêm trọng hơn, ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe sinh sản và chất lượng cuộc sống.