Cách vệ sinh vùng kín sau khi sinh mổ đúng cách [Cập nhật 2025]

Sau khi trải qua ca phẫu thuật sinh mổ, việc vệ sinh vùng kín tưởng chừng đơn giản nhưng lại là một phần quan trọng trong quá trình hồi phục của mẹ. Không chỉ giúp phòng ngừa nhiễm trùng, biết cách vệ sinh vùng kín sau khi sinh mổ còn hỗ trợ quá trình lành vết thương và tăng cường sức khỏe tổng thể cho mẹ sau sinh. Cùng Sebamed tìm hiểu kiến thức vệ sinh vùng kín sau sinh mổ được giới thiệu chi tiết dưới đây.

Sebamed hướng dẫn cách vệ sinh vùng kín sau khi sinh mổ đúng cách kèm một số dấu hiệu cần theo dõi sẽ giúp các bạn nắm được cách vệ sinh cô bé sạch sẽ, an toàn nhất. Mời các bạn tham khảo bài viết dưới đây.

Cách vệ sinh vùng kín sau khi sinh mổ đúng

Sau sinh mổ, người mẹ sẽ trải qua nhiều thay đổi cơ thể đáng kể. Theo đó, tử cung của mẹ sẽ bắt đầu co bóp để trở về kích thước bình thường như lúc trước khi mang thai đồng thời thải ra sản dịch.

Sản dịch chủ yếu là niêm mạch tử cung bong ra có lẫn máu, dịch nhầy. Trong 3-4 ngày đầu là máu đỏ tươi, sau đó chuyển sang nâu đỏ, cuối cùng là màu vàng nhạt hoặc trắng. Toàn bộ quá trình thải sản dịch sẽ diễn ra 4-6 tuần tùy thể trạng của người mẹ.

Bên cạnh đó, sau khi sinh xong, hai loại hóc môn estrogen và progesterone sẽ giảm đột ngột sau sinh, ảnh hưởng đến độ ẩm và pH tự nhiên của âm đạo. Điều này khiến vùng kín trở nên nhạy cảm hơn và dễ bị kích ứng, đặc biệt với các hóa chất mạnh.

Do đó, cách vệ sinh vùng kín sau khi sinh mổ đúng cách như sau: 

Trong 3-7 ngày đầu sau sinh: Sử dụng miếng dán chuyên dụng để bảo vệ vết mổ tránh nước dính vào vết thương. Các bạn vệ sinh bằng nước ấm, sử dụng nước ấm (nhiệt độ 37-40°C) để làm sạch vùng kín. Khi thực hiện thì các bạn ghi nhớ luôn vệ sinh từ âm đạo về phía hậu môn để tránh vi khuẩn từ hậu môn xâm nhập vào âm đạo. Sau đó, lau lại bằng khăn mềm khô.

Lưu ý:

• Các bạn có thể chuẩn bị ghế ngồi để dễ thao tác.
• Vệ sinh cả khu vực xung quanh như bẹn, háng, đùi trong để sạch hết sản dịch, tránh gây ngứa. 
• Thực hiện thao tác nhẹ nhàng để tránh ảnh hưởng vết mổ cũng như âm đạo đang rất nhạy cảm.

Thời gian sau 5-7 ngày, cơ thể và cả khu vực âm đạo đã ổn định hơn, sản dịch cũng không ra quá nhiều, các bạn thực hiện theo quy trình sau:

Bước 1: Chuẩn bị khăn sạch, nước ấm, băng dính bảo vệ vết mổ và các vật dụng cần thiết cho bạn dễ xoay sở như ghế ngồi, chậu rửa,…

Các bạn cần rửa tay sạch bằng xà phòng kháng khuẩn trước khi tiếp xúc với vùng kín.

Bước 2: Sử dụng dung dịch vệ sinh phụ nữ dịu nhẹ, pH 3.8-4.5 cho ra tay rồi thoa lên vùng kín nhẹ nhàng. 

Bước 3: Sau 2-3 phút thì rửa lại bằng nước sạch rồi dùng khăn sạch, mềm để thấm khô vùng kín. Khi lau khô cũng cần lưu ý không chà xát mạnh mà chỉ thực hiện động tác thấm nhẹ. 

Lúc này đã được một tuần sau sinh, nên các bạn đã có thể tắm rửa nhanh thay vì kiêng cữ theo quan niệm dân gian. Do đó, có thể kết hợp lần vệ sinh vùng kín sau khi sinh mổ trong lúc tắm bên cạnh thời điểm thay băng. Do đó, các bạn cần đảm bảo vùng kín hoàn toàn khô ráo trước khi mặc quần áo.

Nhìn chung, cách vệ sinh vùng kín sau khi sinh mổ không quá khó, các bạn hoàn toàn có thể tự làm tại nhà, chỉ cần lưu ý động tác nhẹ nhàng và cẩn thận. Trong giai đoạn đầu sau sinh mổ (2-3 tuần đầu), nên vệ sinh vùng kín 2-3 lần/ngày hoặc sau mỗi lần thay băng vệ sinh. Khi lượng sản dịch giảm dần, có thể giảm xuống 1-2 lần/ngày.

Những lưu ý cách vệ sinh vùng kín sau sinh mổ tránh nhiễm trùng

Do vết mổ lấy thai sẽ rất gần với khu vực tam giác chị em nên việc vệ sinh vùng kín sau sinh mổ càng cần được để tâm. Nắm rõ cách vệ sinh vùng kín sau khi sinh mổ là rất quan trọng để giảm đau trong quá trình lành vết thương và ngăn ngừa nhiễm trùng.

Một số lưu ý về cách vệ sinh vùng kín sau khi sinh mổ tránh nhiễm trùng mà các bạn cần nắm được như sau:

• Giữ vùng đáy chậu luôn sạch sẽ, vùng giữa âm đạo và trực tràng. Vùng này có thể bị sưng và đau sau khi giãn ra để em bé có thể chào đời.
• Thay băng vệ sinh thường xuyên. Mỗi lần đi vệ sinh hoặc thay băng vệ sinh, hãy rửa tay trước và sau khi thay. Nhớ tháo băng bẩn và thay băng sạch theo chiều từ trước ra sau. Thay băng vệ sinh sau mỗi lần đi tiểu hoặc đại tiện, hoặc ít nhất 4 lần một ngày. Cả sản dịch và phân đều là môi trường lý tưởng cho vi khuẩn phát triển.
• Dùng vòi xịt để rửa sạch sau khi đi vệ sinh. Bạn có thể xịt nước ấm từ trước ra sau. Nhẹ nhàng lau khô bằng giấy vệ sinh sạch hoặc khăn lau sạch.
• Chỉ dùng băng vệ sinh để thấm hút máu. Không dùng tampon trong sáu tuần đầu vì có thể gây nhiễm trùng.
• Không sử dụng xà phòng, sữa tắm vệ sinh vùng kín. Xà phòng có tính kiềm cao có thể phá vỡ cân bằng pH tự nhiên của âm đạo (pH 3.8-4.5), tạo điều kiện cho vi khuẩn có hại phát triển.
• Âm đạo có khả năng tự làm sạch thông qua cơ chế tiết dịch tự nhiên. Việc rửa sâu có thể đẩy vi khuẩn vào sâu hơn và gây nhiễm trùng.
• Thay băng vệ sinh mỗi 3-4 giờ một lần, ngay cả khi chưa thấm đầy. Bởi môi trường ẩm ướt là điều kiện lý tưởng cho vi khuẩn phát triển.

Ngoài ra, các bạn tuyệt đối cần tránh những điểm sau: 

• Sử dụng nước quá nóng hoặc quá lạnh vệ sinh vùng kín.
• Dùng giấy vệ sinh thô ráp để lau khô cô bé.
• Sử dụng các sản phẩm có chứa hương liệu, chất tẩy rửa mạnh
• Ngồi ngâm trong bồn tắm trong 6 tuần đầu
• Sử dụng tampon trong thời gian ra sản dịch
• Quan hệ tình dục trước khi được bác sĩ cho phép (thường là 6-8 tuần sau sinh)

Những biểu hiện bất thường khi vệ sinh vùng kín sau sinh mổ

Sản dịch ra nhiều bất thường, có mùi hôi

Về cơ bản, cơ thể người mẹ sẽ bắt đầu đào thải máu và chất nhầy tích tụ trong tử cung sau sinh. Sản dịch sẽ có mùi như máu tươi hoặc chất nhầy, kéo dài khoảng 4 – 6 tuần. 

Trong 2-3 ngày đầu, sản dịch có màu đỏ sẫm, gồm máu và một số cục máu đông nhỏ. Lượng máu có thể tăng nhẹ khi bạn mới ra khỏi giường hoặc đứng dậy sau khi nằm một lúc, hoặc khi bạn cho con bú. Từ ngày thứ 3 đến ngày thứ 10, dịch có màu hồng hoặc nâu nhạt. Khoảng 2 tuần sau, dịch tiết sẽ chuyển sang dạng nhầy màu trắng vàng và có thể kéo dài thêm từ hai đến tám tuần nữa.

Tuy nhiên, nếu bạn thấy sản dịch ra không theo đúng theo tiến trình trên, ra sản dịch màu vàng, xanh, đặc, có bọt, mùi hôi tanh kèm theo cảm giác ngứa ngáy thì cần đi khám bác sĩ sớm.

Đau bụng dưới dài ngày

Khi bạn bị nhiễm trùng tử cung, viêm nội mạc tử cung hoặc nhiễm trùng vết mổ thì các bạn sẽ gặp tình trạng đau bụng dưới từ âm ỉ tới dữ dội. Đặc biệt, trong trường hợp nặng, tình trạng đau bụng dưới không thuyên giảm dù đã sử dụng thuốc giảm đau. Bên cạnh đó, các bạn cũng sẽ sốt bất thường, không rõ nguyên nhân khoảng 38^oC. Khi đó, các bạn cần đi khám bác sĩ sớm.

Một số bạn nhiễm trùng vết mổ thì vết mổ sẽ lâu lành, có dịch vàng hoặc mủ chảy ra kèm theo sốt cao.

Ra nhiều cục máu đông kích thước lớn

Thời gian lành hoàn toàn vết mổ từ 3 đến 6 tháng tùy thể trạng nên nếu thấy bất kỳ thay đổi trong kỳ sản dịch và kỳ kinh nguyệt sau sinh như:

• Máu ra nhiều bất thường
• Máu ra có sự thay đổi màu sắc.
• Các cục máu đông lớn, nhiều, có kích thước bằng quả trứng cút hoặc lớn hơn

Nếu thấy dấu hiệu bất thường này hãy liên hệ với bác sĩ để kiểm tra sớm.

Cách giữ vệ sinh vùng sau khi sinh mổ trong quá trình hồi phục

Các loại thuốc

Sau sinh mổ, các bạn chỉ dùng thuốc không kê đơn và thuốc theo toa theo chỉ định của bác sĩ chăm sóc sức khỏe. Nếu bạn được kê đơn thuốc kháng sinh thì hãy dùng thuốc theo chỉ định của bác sĩ. Đặc biệt là bạn không tự ý ngừng dùng thuốc kháng sinh khi bắt đầu cảm thấy khỏe hơn.

Bên cạnh đó, các bạn cũng chú ý tiếp tục bổ sung vitamin và các loại thuốc bổ phù hợp sau sinh, theo tư vấn của bác sĩ hoặc cho đến khi bác sĩ bảo có thể ngừng uống.

Vận động nhẹ nhàng

Do sinh mổ nên các bạn sẽ cần thêm thời gian hồi phục và lành vết thương lâu hơn so với sinh thường. Nên các bạn chỉ nên hoạt động nhẹ nhàng, an toàn theo chỉ dẫn của bác sĩ. Bạn có thể sẽ tránh các hoạt động mạnh, nâng vác vật nặng. Trong tuần đầu, còn đau vết thương nên nếu được có thêm người trợ giúp chăm em bé cũng như dìu đi lại, hỗ trợ các hoạt động thường ngày sẽ tốt hơn. Ngoài ra, các bạn cũng cố gắng nghỉ ngơi nhiều, tranh thủ nghỉ khi bé đang ngủ.

Chế độ dinh dưỡng

Sau sinh, các bạn nên có chế độ ăn uống lành mạnh, bổ sung rau củ quả nhiều chất xơ để giảm thiểu tình trạng táo bón. Bên cạnh đó, bổ sung thêm các thực phẩm giàu canxi, lợi khuẩn như sữa chua, hoa quả giàu vitamin tự nhiên cho cơ thể hấp thu và tăng cường hệ miễn dịch. Các bạn nên chú ý uống đủ nước để nước tiểu có màu vàng nhạt.

Ngoài ra: 

• Không nên uống rượu, đồ có cồn, nước ngọt, đặc biệt là khi bạn đang cho con bú.
• Không sử dụng bất kỳ sản phẩm nào có chứa nicotine hoặc thuốc lá. Những sản phẩm này bao gồm thuốc lá, thuốc lá nhai và thuốc lá điện tử. 

Dung dịch vệ sinh phụ nữ phù hợp cho vùng kín sau sinh mổ

Bình thường âm đạo có chế độ làm sạch tự nhiên với pH 3.8-4.5, môi trường thiên axit. Bình thường, các bạn có thể chỉ cần sử dụng nước ấm rửa bên ngoài đủ để làm sạch vùng kín. Tuy nhiên, sau sinh, do vùng kín gần vết mổ cũng như sản dịch ra nhiều, nội tiết thay đổi nên môi trường pH có thể bị mất cân bằng nhẹ. Chỉ dùng nước làm sạch đôi khi là không đủ. 

Vì vậy, bổ sung thêm dung dịch vệ sinh phụ nữ là sản phẩm làm sạch cần thiết cho các chị em sau khi sinh mổ. Nếu mua loại bán sẵn trên thị trường, các bạn nên chọn sản phẩm có độ pH từ 3.8-4.5, phù hợp với môi trường acid tự nhiên của âm đạo. Và sản phẩm có thành phần lành tính, không chứa sulfate, paraben, hương liệu nhân tạo. Ưu tiên các sản phẩm có chứa các thành phần dịu nhẹ như lactic acid, chamomile,.. và đã được kiểm nghiệm về độ an toàn cho da nhạy cảm.

Về cơ bản, các bạn có thể chọn các loại dung dịch sau: 

• Nước sạch: Nước sạch ấm làm sạch vùng kín mà không gây kích ứng.
• Dung dịch vệ sinh chuyên dụng: Lựa chọn sản phẩm từ các thương hiệu uy tín như Sebamed, Lactacyd, … được thiết kế riêng cho vùng kín nhạy cảm. Sản phẩm dung dịch vệ sinh Sebamed pH3.8 dịu nhẹ được nhiều bác sĩ khuyên dùng.

Trên đây là những hướng dẫn cách vệ sinh vùng kín sau khi sinh mổ của Sebamed gửi đến các bạn tham khảo. Nếu còn thắc mắc hoặc cần tư vấn gì thêm hãy để lại bình luận, các chuyên gia của Sebamed sẽ hỗ trợ bạn sớm nhất có thể.

Chúc các bạn luôn mạnh khỏe, đủ sức khỏe chăm sóc bé con.

Lưu ý: Bài viết chỉ mang tính tham khảo và không thay thế cho việc thăm khám trực tiếp với bác sĩ chuyên khoa.