Nấm da dầu gây ngứa ngáy, bong tróc và đỏ da ở vùng da đầu khiến người bệnh cảm thấy khó chịu, tự ti trong giao tiếp hàng ngày. Bài viết dưới đây của Sebamed sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về nấm da dầu, nguyên nhân gây bệnh, triệu chứng nhận biết, và các phương pháp điều trị hiệu quả để nhanh chóng lấy lại làn da khỏe mạnh.

Mục lục

Bệnh nấm da đầu là gì?

Nấm da đầu, còn được gọi là hắc lào da đầu (tiếng Anh là Tinea Capitis), là một bệnh nhiễm trùng nấm phổ biến ảnh hưởng đến da đầu và nang tóc. Bệnh này do các loại nấm Dermatophyte, một nhóm nấm chuyên ký sinh trên Keratin có trong tóc, da và móng.

Nấm da đầu rất dễ lây lan, đặc biệt ở trẻ em. Bệnh thường xảy ra ở trẻ em từ 4 đến 14 tuổi. Tuy nhiên, bệnh cũng có thể xảy ra ở trẻ nhỏ từ 1 tuổi. Bệnh hiếm gặp ở người lớn.

Bệnh nấm da đầu có những đặc điểm sau:

Tính chất: Bệnh nhiễm trùng nấm bề mặt
Vị trí: Chủ yếu ở da đầu, có thể lan đến các vùng có lông trên cơ thể
Độ tuổi mắc phải: Phổ biến nhất ở trẻ em từ 4-14 tuổi
Tính lây truyền: Rất dễ lây lan từ người sang người
Mức độ nghiêm trọng: Từ nhẹ đến trung bình, hiếm khi gây biến chứng nghiêm trọng.

Nguyên nhân bị nấm da đầu

Bệnh nấm da đầu do một loại nấm giống nấm mốc Dermatophytes gây ra. Nấm phát triển tốt ở những nơi ấm áp, ẩm ướt nên khu vực da đầu cũng là một nơi lý tưởng cho nấm sinh trưởng. Nấm da đầu là có thể sống trên mô chết của tóc, móng và lớp da ngoài. Nhiễm nấm da có nhiều khả năng xảy ra nếu bạn:

Có vết thương nhỏ ở da hoặc da đầu
Không tắm hoặc gội đầu thường xuyên
Da đầu ướt trong thời gian dài (chẳng hạn như do đổ mồ hôi).
Suy giảm miễn dịch do bệnh lý hoặc dùng thuốc hoặc cơ thể thiếu dinh dưỡng, đặc biệt thiếu protein và vitamin hoặc bạn bị căng thẳng kéo dài.

Bệnh nấm da đầu có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi nhưng thường ảnh hưởng đến trẻ em.

*Nguyên nhân bị nấm da đầu phổ biến thường gặp.*

Bệnh nấm da đầu lây lan như thế nào?

Khi bị nấm da đầu thì chúng có thể lây lan nhanh chóng. Nấm da đầu thường lây khi:

Bạn tiếp xúc trực tiếp với đầu hoặc tóc của người bị nấm da đầu như sống chung trong kí túc xá, đi cắt tóc ở quán,….
Sử dụng lược, bàn chải, mũ, đồ chơi nhồi bông, quần áo, khăn tắm hoặc vỏ gối của người bị nhiễm bệnh.
Tiếp xúc với động vật bị nhiễm bệnh. Nó có thể lây lan qua vật nuôi, đặc biệt là mèo.

Dấu hiệu nấm da đầu

Bệnh nấm da đầu có thể xuất hiện ở một phần hoặc toàn bộ da đầu. Khi bị, các bạn sẽ có các dấu hiệu nấm da đầu đặc trưng như:

Những mảng hói tròn, có chấm đen ở nơi tóc bị gãy.
Vảy khô nổi lên và các vết sưng đóng vảy. Chúng có thể chảy mủ và mềm.
Cảm giác ngứa ngáy.
Đôi khi các bạn có thể có khối u (tuyến sưng) ở cổ và sau đầu, nhưng không kèm sốt.

Cụ thể, để các bạn nhận thấy rõ hơn, Sebamed xin nói rõ hơn ở từng giai đoạn như sau:

Ở giai đoạn mới nhiễm nấm da đầu (1-2 tuần đầu): Trên da đầu sẽ xuất hiện cac đốm tròn nhỏ có đường kính 1-2cm, da vùng bị nhiễm hơi đỏ, có vẩy nhỏ. Lúc này, các bạn chỉ có cảm giác ngứa nhẹ, đặc biệt vào ban đêm và tóc chỉ dừng ở tình trạng hơi xỉn màu và dễ gãy.
Ở giai đoạn nấm tiến triển mạnh hơn (2-4 tuần): Tóc tại các mảng da bị nhiễm gãy sát da đầu, để lại những “chấm đen” kèm theo đó là các mảng hói hình tròn nhỏ hoặc hình bầu dục. Da các cùng bị nhiễm nấm lúc này chuyển màu đỏ, sưng, có thể chảy dịch, cũng sẽ có các vảy màu trắng, dễ bong tróc mà các bạn sẽ dễ nhầm lẫn sang bị gàu.
Ở giai đoạn nặng: Lúc này vùng da đầu nhiễm nấm có vảy dày, có thể các mảng vảy màu vàng kèm mùi hôi. Bạn có thể xuất hiện các khối viêm sưng to, mềm chảy mủ (tiếng Anh gọi là Kerion). Kèm theo đó là xuất hiện các hạch bạch huyết sưng to ở cổ hoặc ở sau tai. Giai đoạn này nếu không điều trị kịp thời các bạn có thể sẽ bị các mảng sẹo hói vĩnh viễn.

*Dấu hiệu và các giai đoạn bệnh nấm da đầu.*

Phân biệt nấm da đầu với các tình trạng da đầu khác

Để các bạn hình dung rõ hơn, Sebamed gửi các bạn tham khảo bảng so sánh phân biệt nấm da đầu với các tình trạng thường gặp dễ nhầm lẫn khác như viêm da tiết bã, rụng tóc do căng thẳng, rụng tóc di truyền như sau:

Loại	Nấm da đầu	Viêm da tiết bã	Rụng tóc do căng thẳng	Rụng tóc di truyền
Độ tuổi	Có thể xảy ra ở nhiều độ tuổi tuy nhiên thường xuất hiện ở trẻ em hơn. Người lớn ít bị hơn.	Có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi, thường ở người trưởng thành hơn (30-60 tuổi).	Có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi, thường ở người trưởng thành hơn (20-40 tuổi).	Thường xuất hiện ở nam giới trưởng thành hơn (từ 20 tuổi), nữ giới thường sau mãn kinh.
Đặc điểm	Vùng hói tròn có chấm đen (tóc gãy), vảy khô, viêm đỏ. Có thể chảy mủ ở dạng nặng.	Da đầu có các mảng vảy dầu, không có tóc gãy. Tuy không có vùng hói rõ ràng nhưng các vùng da viêm da tiết bã sẽ phân bố đối xứng.	Vùng hói không có vảy, tóc rụng thành từng mảng. Dễ nhận thấy khi có yếu tố stress rõ ràng.	Vùng hói ở trán, đỉnh đầu. Nếu rụng tóc do di truyền thì sẽ không bị viêm và ngứa.
Khả năng lây nhiễm	Dễ lây nhiễm nếu không được điều trị kịp thời. Lây qua tiếp xúc trực tiếp hoặc đồ vật.	Không lây nhiễm	Không lây nhiễm	Không lây nhiễm

Cách điều trị nấm da đầu hiệu quả

Bác sĩ có thể xác định trẻ có bị nấm da đầu hay không thông qua quan sát hình ảnh da đầu và đánh giá tổn thương (nếu có). Đôi khi, họ có thể gửi một ít da và/hoặc tóc có vảy để xét nghiệm. Thường mất 2 đến 3 tuần để có kết quả xét nghiệm.

Bệnh nấm da đầu thường không tự khỏi. Các bạn sẽ phải đi khám và được bác sĩ kê thuốc và dầu gội chống nấm đặc trị để chữa khỏi. Việc điều trị nên bắt đầu sớm để ngăn ngừa sẹo hoặc tổn thương da đầu. Bệnh có thể mất nhiều tuần mới khỏi.

Bác sĩ hoặc nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe của con bạn sẽ kê đơn thuốc uống trong vòng 1 đến 3 tháng. Thuốc sẽ đi qua máu đến da đầu và vào các sợi tóc đang phát triển để ngăn chặn nấm phát triển. Với một số loại thuốc, các bạn có thể cần ăn thực phẩm béo, chẳng hạn như sữa nguyên kem, pho mát, kem hoặc sữa chua để giúp thuốc có tác dụng tốt hơn.

Bên cạnh dùng thuốc, các bạn kết hợp sử dụng với dầu gội đầu trị nấm theo toa hoặc có một số loại không phải kê đơn bán trên thị trường. Bác sĩ hoặc chuyên gia có chuyên môn sẽ đề xuất hoặc kê đơn một loại dầu gội chống nấm đặc biệt. Dầu gội này sẽ giúp ngăn ngừa nấm lây lan sang người khác. Tuy nhiên, bạn phải hiểu rõ, bản thân nó không phải là thuốc chữa khỏi hoàn toàn.

Và cũng chính vì vậy, tất cả các thành viên trong gia đình, ngay cả những người không bị nhiễm bệnh, cũng nên sử dụng dầu gội chống nấm để giảm nguy cơ nhiễm trùng. Nên sử dụng 2 đến 3 lần một tuần trong khoảng 6 tuần.

Lưu ý, các bạn không tự ý sử dụng kem hoặc thuốc mỡ không kê đơn (OTC). Bởi chúng có thể hiệu quả với bệnh hắc lào trên cơ thể hoặc bệnh nấm da chân, nhưng không có tác dụng với bệnh hắc lào ở da đầu.

Lưu ý khi điều trị nấm da đầu

Khi điều trị nấm da đầu thì các bạn chú ý một số lưu ý sau:

Khi bị nấm da đầu nặng, đôi khi các bạn phải ở nhà trong 2-3 ngày, đặc biệt là ở trẻ em. Bạn cần tham khảo hoặc hỏi tư vấn bác sĩ về việc khi nào có thể đi làm, đi học trở lại.
Ngâm lược và bàn chải tóc trong hỗn hợp gồm một nửa thuốc tẩy và một nửa nước trong 1 giờ mỗi ngày. Thực hiện việc này trong 3 ngày đầu sau khi bạn bắt đầu dùng thuốc và sử dụng dầu gội chống nấm.
Không nhất thiết phải cạo tóc hoặc cắt tóc ngắn trong quá trình điều trị. Tuy nhiên, nếu bạn muốn cắt tóc ngắn để tiện cho việc bôi thuốc hơn thì cũng có thể cân nhắc.
Nếu bạn dùng thuốc, đặc biệt là thuốc uống trong thời gian dài hơn 6 đến 8 tuần hoặc cần lặp lại liệu trình điều trị, bạn có thể cần xét nghiệm máu để kiểm tra tác dụng phụ của thuốc.
Những chỗ tóc rụng thường sẽ mọc lại sau khi bạn kết thúc quá trình điều trị. Quá trình này có thể mất vài tháng. Nên bạn không phải quá lo lắng về việc tóc rụng khi nấm da đầu, tránh gây căng thẳng về tâm lí cho bản thân.

Cách phòng ngừa nấm da đầu

Để phòng ngừa nấm da đầu lây sang cũng như ngăn ngừa bị tái phát thì các bạn lưu ý:

Không nên dùng chung lược, bàn chải tóc, mũ, đồ chơi nhồi bông, khăn tắm hoặc vỏ gối với người khác.
Giặt khăn bằng nước xà phòng ấm sau mỗi lần sử dụng, phơi khô dưới ánh nắng mặt trời.
Ngâm và giặt riêng quần áo bản thân với thau khác. Xả sạch xà phòng và phơi khô dưới ánh nắng mặt trời.
Rửa tay sau khi chạm vào thú cưng và động vật.
Một số loại dầu gội trị gàu không kê đơn (Dầu gội ngăn ngừa gàu Sebamed) có thể giúp ngăn ngừa sự lây lan của nấm. Hãy hỏi ý kiến bác sĩ hoặc nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe về những loại dầu gội này.

Khi nào bị nấm da đầu cần đi khám bác sĩ?

Hãy gọi cho bác sĩ hoặc đi khám tại các bệnh viện, phòng khám chuyên khoa sớm khi thấy các

Tình trạng nhiễm trùng không thuyên giảm sau 4 tuần điều trị.
Các mảng trên da đầu chảy mủ và gây đau đớn.
Bị sốt trên 40°C trở lên hoặc sốt trên 38,9°C trong hơn 2 ngày.

Bởi khi gặp những dấu hiệu trên thì có thể bạn đang bị nhiễm trùng, có dấu hiệu nhiễm khuẩn nặng, cần sự can thiệp điều trị y tế sớm.

Câu hỏi thường gặp về nấm da đầu

Một số câu hỏi thường gặp khi bị nấm da đầu được tổng hợp bởi Sebamed và giải đáp ngắn gọn.

Nấm da đầu có lây không?

Trả lời: Có, nấm da đầu rất dễ lây lan. Bệnh có thể lây qua:

Tiếp xúc trực tiếp với người bệnh
Dùng chung đồ dùng cá nhân (lược, mũ, khăn,…)
Tiếp xúc với động vật bị nhiễm nấm
Môi trường có nhiều bào tử nấm

Nấm da đầu có tự khỏi không?

Trả lời: Không, nấm da đầu không thể tự khỏi mà cần điều trị bằng thuốc. Nếu không điều trị thì các mảng nấm da đầu sẽ lan rộng thêm, rụng tóc nặng và có thể gây sẹo hói vĩnh viễn. Để lâu ngày, các bạn có thể gặp biến chứng nhiễm trùng thứ phát bên cạnh nguy cơ lân làn cho người khác.

Sau khi khỏi bệnh, tóc có mọc lại không?

Trả lời: Có, tóc thường sẽ mọc lại sau khi điều trị thành công. Cụ thể, khi bắt đầu sử dụng thuốc bôi và dầu gội trị nấm, các bạn sẽ thấy tóc mọc lại sau 4-6 tuần và sẽ phục hồi hoàn toàn sau 6-12 tháng tùy theo thể trạng, tình trạng nhiễm nấm. Tuy nhiên, các bạn lưu ý là với các vùng da có sẹo, đã mất nang tóc thì tóc có thể không mọc lại nữa.

Có thể phòng ngừa tái nhiễm không?

Trả lời: Các bạn hoàn toàn có thể phòng ngừa tái nhiễm nấm da đầu với các biện pháp:

Điều trị triệt để lần đầu
Duy trì vệ sinh cá nhân tốt
Sử dụng dầu gội chống nấm dự phòng
Tránh tiếp xúc với nguồn lây
Tăng cường sức khỏe tổng thể

Nấm da đầu có ảnh hưởng đến trí tuệ không?

Trả lời: Không, nấm da đầu không ảnh hưởng trực tiếp đến trí tuệ. Tuy nhiên, nó có thể sẽ khiến các bạn cảm thấy mất tự tin và tự ti do các mảng rụng tóc, vảy và vùng da đổi màu, kèm theo cảm giác ngứa ngáy. Từ đó, nó sẽ khiến các bạn cảm thấy stress, lo âu, ảnh hưởng đến học tập, làm việc và giao tiếp hàng ngày.

Dầu gội thông thường có điều trị được không?

Trả lời: Không, dầu gội thông thường không thể điều trị nấm da đầu. Để có thể trị được nấm da đầu, các bạn cần kết hợp đồng thời cả thuốc chống nấm theo đơn bác sĩ và dầu gội chuyên dụng trị nấm. Sử dụng đúng liều lượng, đúng cách theo thời gian khuyến cáo để nhanh khỏi hơn và tránh tình trạng nấm kháng thuốc.

Chi phí điều trị nấm da đầu là bao nhiêu?

Trả lời: Chi phí điều trị nấm da đầu phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố như là tình trạng bệnh, địa phương, địa điểm khám, loại thuốc sử dụng,… thông thường chi phí khám và điều trị sẽ dao động trong khoảng:

Khám và xét nghiệm: 200.000-500.000 VNĐ
Thuốc điều trị: 500.000-2.000.000 VNĐ/tháng
Dầu gội chuyên dụng: 200.000-400.000 VNĐ
Theo dõi điều trị: 100.000-200.000 VNĐ/lần khám

Có thể dùng thuốc dân gian không?

Trả lời: Không nên tự điều trị bằng thuốc dân gian vì thứ nhất, hiệu quả của các cách dân gian trị nấm đầu này thường chưa được khoa học chứng minh cũng như nếu có hiệu quả thì sẽ không rõ ràng và nhanh được như điều trị với bác sĩ. Các phương pháp dân gian (nếu có tác dụng) cũng chỉ nên là phương thức bổ trợ bên cạnh.

Bất cứ khi nào bạn muốn thử áp dụng các phương pháp này thì cần hỏi ý kiến bác sĩ trước khi dùng. Tham khảo tư vấn bác sĩ để đảm bảo không bị nặng thêm tình trạng nhiễm nấm cũng như tránh nguy cơ kích ứng da, dị ứng các thành phần với nhau. Từ đó, tránh việc bị lãng phí thời gian, công sức và giảm biến chứng cho da dầu.

Nấm da đầu là bệnh nhiễm trùng nấm không hiếm gặp, có thể điều trị khỏi hoàn toàn nếu được chẩn đoán và điều trị đúng cách. Việc phòng ngừa bệnh thông qua vệ sinh cá nhân tốt và tránh các yếu tố nguy cơ là rất quan trọng. Khi có dấu hiệu nghi ngờ mắc bệnh, nên đến khám bác sĩ chuyên khoa da liễu để được tư vấn và điều trị kịp thời, tránh biến chứng và lây lan cho người khác. Lưu ý là không nên tự điều trị tại nhà.

Các bạn có thể sử dụng các sản phẩm dầu gội của Sebamed, hãng dược mỹ phẩm lành tính, nhập khẩu 100% từ Đức để sử dụng bổ trợ sau khi tham khảo ý kiến bác sĩ. Chúc các bạn sớm khỏi bệnh và có làn da dầu khỏe mạnh, sạch gầu như ý.

Các bài viết bạn nên tham khảo