Mụn lưng: Do đâu, phân loại và cách điều trị

Nếu bạn bị mụn ở lưng, hay còn gọi là “mụn lưng”, bạn không cần phải đợi mụn tự hết. Cùng Sebamed tìm hiểu nguyên nhân, phân loại, triệu trứng, cách điều trị và cách chăm sóc da đúng cách có thể giúp bạn nhanh chóng lấy lại làn da vùng lưng sáng mịn như ý.

Mụn lưng là gì?

Mụn lưng (tiếng Anh là “Bacne” hoặc “Back Acne”) là loại mụn xuất hiện ở lưng. Nó gây ra các nốt mụn đỏ, mụn đầu trắng hoặc mụn đầu đen. Những nốt mụn này có thể gây mất thẩm mỹ, khó chịu và đau đớn cho các bạn.

Mụn lưng xuất hiện khi dầu, bụi bẩn, tế bào da chết và vi khuẩn làm tắc nghẽn lỗ chân lông vùng da lưng. Mụn lưng thường xuất hiện khi mồ hôi bị giữ lại dưới áo hoặc quần áo thể thao trong quá trình tập luyện hoặc hoạt động mạnh. Quần áo cọ xát vào vùng da đổ mồ hôi, gây ra mụn hoặc làm tình trạng mụn trở nên viêm nặng hơn.

Các bạn có thể để mụn lưng tự hết với những điều chỉnh trong lối sống, ăn uống và các sản phẩm vệ sinh làm sạch. Tuy nhiên, các bạn có thể sẽ mất ít nhất vài tháng để da lưng sạch mụn.

Ai có thể bị mụn lưng?

Bất kỳ ai cũng có thể bị mụn lưng. Nó có thể xuất hiện ở mọi lứa tuổi và mọi giới tính. Nhưng phổ biến hơn ở thanh thiếu niên và nam giới trẻ tuổi. Thực tế, tình trạng mụn ở lưng khá phổ biến và hầu như ai cũng từng gặp phải. Hiểu rõ hơn, mụn lưng cũng là một loại mụn trứng cá. Mà mụn trứng cá có thể xuất hiện ở bất kỳ vị trí nào trên cơ thể, không chỉ trên mỗi mặt. Hầu hết mọi người đều bị nổi mụn trứng cá ở mặt, lưng, vai, ngực, cổ và mông.

Mụn lưng do đâu?

Một số nguyên nhân mụn lưng thường gặp nhất như:

• Bít tắc nang lông: Mồ hôi, bụi bẩn, dầu thừa có thể bị giữ lại giữa da và quần áo. Khi đó, lỗ chân lông có thể bị tắc nghẽn, dưới nhiều tác động các loại vi khuẩn mà hình thành mụn. Những người bị đổ mồ hôi quá nhiều (tăng tiết mồ hôi) có nguy cơ bị mụn lưng cao hơn.
• Tiền sử gia đình: Bạn có nhiều khả năng bị mụn trứng cá hơn nếu gia đình bạn có tiền sử bị mụn trứng cá.
• Ma sát: Áo sơ mi, ba lô, dụng cụ thể thao và các loại quần áo khác cọ xát vào da đổ mồ hôi có thể gây ra hoặc làm tình trạng mụn lưng trở nên trầm trọng hơn.
• Hormone: Rối loạn nội tiết tố là một nguyên nhân phổ biến gây ra mụn ở lưng. Nếu bạn đang mang thai hoặc đang trong giai đoạn dậy thì, bạn có nhiều khả năng bị mụn trứng cá do nồng độ hormone thay đổi.
• Thuốc: Một số loại thuốc, bao gồm corticosteroid, có thể gây ra mụn lưng hoặc làm cho tình trạng mụn trở nên tồi tệ hơn.
• Vệ sinh kém: Những người có mái tóc bẩn có thể bị mụn lưng do dầu từ tóc cọ xát vào lưng. Mụn lưng cũng có thể xuất phát từ khăn trải giường, khăn tắm hoặc quần áo bẩn.
• Do kích ứng với sản phẩm chăm sóc da: Một số loại kem dưỡng da và lotion có thể làm tắc nghẽn lỗ chân lông và dẫn đến mụn trứng cá.
• Căng thẳng và lo âu: Khi bạn lo lắng hoặc căng thẳng quá mức, cơ thể sẽ sản sinh ra nhiều hormone cortisol hơn. Khi nồng độ cortisol tăng cao, cơ thể sẽ sản sinh ra nhiều bã nhờn hơn.

Phân loại mụn lưng thường gặp

Mụn lưng, như các bạn đã biết, là một tình trạng viêm da đặc trưng bởi sự xuất hiện của mụn nhọt, mụn đầu đen, mụn đầu trắng, và đôi khi là mụn nang ở lưng. Giống như mụn trứng cá trên mặt, mụn lưng có thể có mức độ nghiêm trọng khác nhau, từ mụn đầu đen nhẹ đến mụn nang nghiêm trọng. Nó ảnh hưởng đến mọi người ở mọi lứa tuổi và có thể đặc biệt khó chịu do tính chất đôi khi đau đớn và dai dẳng của nó.

Theo đó, các loại mụn lưng phổ biến và đặc điểm của chúng như sau: 

• Mụn đầu đen: Là loại mụn không viêm, hình thành do lỗ chân lông bị tắc bởi dầu thừa và tế bào chết. Phần đầu mụn có màu đen do quá trình oxy hóa khi tiếp xúc với không khí. Mụn đầu đen thường không gây đau nhưng dễ khiến bề mặt da sần sùi, kém thẩm mỹ.
• Mụn đầu trắng: Tương tự như mụn đầu đen nhưng phần nhân mụn được che phủ, không tiếp xúc với không khí. Nhân mụn có màu trắng, nằm dưới bề mặt da. Nếu không chăm sóc đúng cách, mụn đầu trắng dễ bị viêm và phát triển thành mụn mủ.
• Mụn mủ: Hình thành khi vi khuẩn xâm nhập vào lỗ chân lông bị tắc nghẽn, gây viêm. Bề mặt mụn sưng đỏ, có nhân trắng hoặc vàng chứa mủ. Loại mụn này thường gây đau nhức, dễ để lại thâm và sẹo nếu nặn sai cách.
• Mụn viêm, mụn bọc: Là tình trạng nặng hơn của mụn mủ, với các nốt sưng to, đỏ và đau. Mụn này thường nằm sâu dưới da, có thể kéo dài lâu ngày và gây sẹo rỗ. Các loại mụn viêm, bọc cần được điều trị cẩn thận, đôi khi phải kết hợp phương pháp y khoa.
• Mụn nang: Là dạng mụn lưng nghiêm trọng nhất. Các nốt mụn to, cứng, sưng đỏ, nằm sâu dưới da, thường gây đau đớn dữ dội. Mụn nang có nguy cơ cao để lại sẹo lồi, sẹo lõm và thâm lâu dài nếu không điều trị đúng cách.

Việc phân loại mụn lưng giúp chúng ta hiểu rõ tình trạng da của mình, từ đó lựa chọn phương pháp chăm sóc và điều trị phù hợp, tránh để mụn tiến triển nặng hơn và gây ảnh hưởng đến thẩm mỹ cũng như sức khỏe làn da.

Cách trị mụn lưng hiệu quả, lành tính

Sử dụng thuốc không kê đơn OTC

Các loại sản phẩm sử dụng không cần kê đơn OTC (OTC là viết tắt của over-the-counter, nghĩa là loại không cần kê đơn). Đây là thuật ngữ y khoa dùng để chỉ bất kỳ loại thuốc nào bạn có thể mua mà không cần đơn thuốc. Các nghiên cứu cho thấy các sản phẩm trị mụn OTC, dược mỹ phẩm có chứa các thành phần sau đây có thể giúp làm giảm mụn lưng nhẹ (hoặc trung bình) khi sử dụng cùng với các sản phẩm chăm sóc da phù hợp với mụn:

Benzoyl peroxide

Benzoyl peroxide (sữa tắm tạo bọt làm mềm) giúp tiêu diệt vi khuẩn gây mụn. Sử dụng hàng ngày có thể giúp kiểm soát mụn lưng và giảm mụn bùng phát. Benzoyl peroxide cần thời gian để phát huy tác dụng. Các nghiên cứu cho thấy benzoyl peroxide có hiệu quả tốt nhất nếu thoa lên lưng trong vòng hai đến năm phút. Do đó, dùng các sản phẩm có chứa benzoyl peroxide bôi trên da trong vài phút để thẩm thấu vào da. Da ở lưng dày hơn da mặt nên cần thời gian thẩm thấu lâu hơn.

Sử dụng sản phẩm có chứa 5,3% benzoyl peroxide ít có khả năng gây kích ứng da, khô da hoặc bong tróc. Nếu bạn cảm thấy cần dùng loại mạnh hơn, bạn có thể bắt đầu với sản phẩm có chứa 10% benzoyl peroxide. Đây là nồng độ benzoyl peroxide mạnh nhất mà bạn có thể mua mà không cần đơn thuốc.

Retinoid

Các bạn sử dụng các sản phẩm có chứa Retinoid kết hợp với benzoyl peroxide có thể cải thiện hiệu quả trị mụn lưng. Retinoid không kê đơn này có thể giúp thông thoáng lỗ chân lông, giúp benzoyl peroxide hoạt động hiệu quả hơn. Các bác sĩ da liễu khuyên bạn nên thoa đều đặn hàng ngày, sau khi tắm hoặc trước khi đi ngủ.

Vệ sinh da lưng sạch sẽ, nhẹ nhàng

Làm sạch da, loại bỏ bụi bẩn, mồ hôi, bã nhờn là cách trị mụn lưng đơn giản mà quan trọng, các bạn không thể lơ là. Chú ý, khi vệ sinh không chà mạnh dùng da bị mụn, dễ khiến vỡ mụn. Các bạn cần thao tác nhẹ nhàng, tránh làm da bị tổn thương thêm.

Thêm nữa, các bạn nên tránh dùng các sản phẩm làm sạch, chăm sóc da mạnh. Các loại xà phòng kháng khuẩn, sữa tắm thông thường có độ kiềm cao, chất làm se và chất tẩy tế bào chết vật lý, xơ mướp, bàn chải lưng và bông tắm có thể làm tình trạng mụn trở nên trầm trọng hơn.

Để có kết quả tốt nhất, bạn nên sử dụng các sản phẩm chăm sóc da dịu nhẹ, không mùi, không chứa dầu. Các bạn nên chọn các loại sữa tắm có ghi trên bao bì các thông tin như “pH 5.5”, “không gây mụn”, “không làm tắc nghẽn lỗ chân lông” hoặc “không chứa dầu” để chọn sản phẩm làm sạch dịu nhẹ cho làn da.

Thay đổi thói quen khi tập thể dục/đổ mồ hôi

Khi vận động mạnh, tập thể dục hoặc đổ mồ hôi, các bạn cần chú ý thực hiện:

• Mặc quần áo tập luyện rộng rãi làm từ vải cotton hoặc vải thấm mồ hôi.
• Giặt quần áo tập luyện sau mỗi lần sử dụng.
• Tắm rửa và thay quần áo ngay sau khi tập luyện (hoặc làm bất cứ việc gì khiến bạn đổ mồ hôi).
• Nếu không thể tắm ngay, hãy dùng khăn lau không dầu để nhẹ nhàng lau sạch vùng da đổ mồ hôi. Bạn cũng nên thay quần áo ướt đẫm mồ hôi.

Tránh cọ xát vào lưng

Các bạn nên tránh sử dụng bất cứ thứ gì cọ xát vào lưng, chẳng hạn như ba lô. Bất cứ thứ gì cọ xát vào lưng đều có thể gây kích ứng da, khiến mụn lưng bùng phát. Nếu đang sử dụng ba lô, các bạn có thể đổi sang dùng túi xách tay. Nếu bạn đeo túi xách trên vai, hãy đeo quai túi vào cánh tay.

Hạn chế việc nặn mụn lưng

Việc gãi, nặn mụn lưng thường chỉ khiến mụn bị viêm nặng hơn hoặc làm chảy máu, để lại các vết thâm, sẹo cứng đầu. Để hạn chế việc gãi, nặn mụn, các bạn có thể tạm sử dụng miếng dán mụn ở những nốt mụn đỏ, viêm to, có mủ hoặc nang để tránh va chạm, tác động vào làm vỡ mụn,…

Chọn kem chống nắng phù hợp

Da mụn tiếp xúc dưới ánh nắng sẽ có xu hướng làm mụn thâm đen hơn (do kích thích sắc tố Melanine) và lâu lành vết thương hơn. Do vậy, các bạn nên mua kem chống nắng loại không gây mụn, không chứa gốc dầu, có chỉ số SPF 30, phổ rộng và chống nước. Mỗi khi ra ngoài, đặc biệt là lưng trần, bạn nên thoa kem chống nắng toàn bộ vùng da mà quần áo không thể che phủ.

Cách bôi sau lưng hiệu quả

Mụn lưng thường là khu vực khó với tay tới để thực hiện việc kỳ cọ, thoa kem, dưỡng da tiện như các khu vực khác. Để chăm sóc da lưng nhanh khỏi mụn các bạn chú ý: 

• Sử dụng bông tắm dài để có thể làm sạch sau lưng
• Nhờ người thoa hộ kem dưỡng, đắp mặt nạ lưng trực tiếp.
• Mua dụng cụ hỗ trợ thoa kem sau lưng đúng vị trí bạn mong muốn. Nếu bạn không biết tìm mua loại này ở đâu, thì có thể lên mạng hoặc sàn thương mại điện tử tìm kiếm bằng từ khóa “dụng cụ thoa kem dưỡng da lưng”.

Những lầm tưởng và quan niệm sai lầm về mụn lưng

Có rất nhiều lời đồn đại, hiểu lầm xoay quanh mụn lưng, chẳng hạn như quan niệm cho rằng mụn lưng chỉ do vệ sinh kém hoặc nặn mụn sẽ giúp mụn lành nhanh hơn. Thực tế, mụn lưng có thể xuất phát từ nhiều yếu tố khác như di truyền, hormone và lối sống. Lầm tưởng vệ sinh kém khiến nhiều bạn sẽ thường xuyên tắm rửa hơn, thậm chí là tắm liên tục trong ngày (quá 3 lần), có thể gây kích ứng da và làm tình trạng mụn trở nên tồi tệ hơn, trong khi nặn mụn thường dẫn đến viêm nặng hơn và có thể để lại sẹo.

Một hiểu lầm nữa là ánh nắng mặt trời sẽ giúp trị mụn, nhưng thực tế, ánh nắng mặt trời có thể làm tình trạng mụn trở nên trầm trọng hơn. Do đó, như đã nói ở trên, khi ra ngoài các bạn cần che chắn cẩn thận cũng như thoa kem chống nắng đầy đủ.

Hướng dẫn trị thâm, sẹo mụn lưng

Mụn lưng có thể để lại sẹo, đặc biệt nếu mụn nặng hoặc bị nặn. Để ngăn ngừa sẹo, hãy tránh nặn hoặc bóp mụn và sử dụng các sản phẩm chăm sóc da dịu nhẹ. Đối với các vết sẹo hiện có, các phương pháp điều trị như lột da hóa học, liệu pháp laser và lăn kim có thể giúp cải thiện kết cấu da và giảm sự xuất hiện của sẹo. Ngoài ra, việc sử dụng các phương pháp điều trị tại chỗ với các thành phần như retinoid và axit alpha hydroxy có thể hỗ trợ tái tạo da và giảm sẹo theo thời gian.

Việc thâm mụn, sẹo mụn lưng xấu xí có thể khiến việc sống chung với mụn lưng có thể rất khó khăn, đặc biệt là khi nó ảnh hưởng đến sự tự tin của mỗi người. Việc trị thâm, sẹo mụn lưng sẽ không thể nhanh, cấp tốc được nên các bạn cần xác định kiên trì, từ từ để có hiệu quả như ý.

Điều quan trọng các bạn cần nhớ là mụn trứng cá là một tình trạng da phổ biến và nhiều người đã từng trải qua nó vào một thời điểm nào đó trong đời. Việc yêu thương làn da và tập trung vào sức khỏe tổng thể thay vì sự hoàn hảo có thể giúp xây dựng sự tự tin. Mặc trang phục khiến bạn cảm thấy thoải mái và tham gia các hoạt động giúp tăng cường lòng tự trọng cũng có thể giúp bạn đối phó với các khía cạnh cảm xúc của mụn lưng.

Những câu hỏi thường gặp về mụn lưng

Căng thẳng có thể gây ra mụn lưng không?

Có. Căng thẳng có thể làm trầm trọng thêm tình trạng mụn trứng cá. Khi bạn căng thẳng, cơ thể sản sinh nhiều cortisol hơn, một loại hormone có thể làm tăng sản xuất dầu trên da, dẫn đến mụn trứng cá. Kiểm soát căng thẳng thông qua các hoạt động như tập thể dục, thiền định và ngủ đủ giấc có thể giúp giảm mụn trứng cá liên quan đến căng thẳng.

Tiếp xúc với ánh nắng mặt trời giúp cải thiện hay làm mụn lưng trầm trọng hơn?

Mặc dù tiếp xúc với ánh nắng mặt trời có thể làm khô mụn tạm thời, nhưng về lâu dài, nó có thể khiến tình trạng trở nên tồi tệ hơn. Tia UV có thể gây viêm và tăng tiết dầu. Ngoài ra, tia nắng có thể làm trầm trọng thêm tình trạng mụn hiện có và làm sẹo trở nên tồi tệ hơn. Do đó, khi ra ngoài trời và đặc biệt nếu để lưng trần, các bạn cần sử dụng kem chống nắng không gây mụn để bảo vệ da mà không làm tắc nghẽn lỗ chân lông.

Phải mất bao lâu để điều trị mụn lưng có hiệu quả?

Thời gian thấy được kết quả từ việc điều trị mụn lưng khác nhau tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của mụn và loại điều trị được sử dụng. Các sản phẩm không kê đơn có thể mất vài tuần để thấy sự cải thiện, trong khi các phương pháp điều trị theo toa có thể mất vài tháng. Do đó, các bạn cần kiên trì và tuân thủ đúng phác đồ điều trị có hiệu quả như ý.

Có an toàn khi sử dụng cùng một phương pháp điều trị mụn cho lưng và mặt không?

Nhìn chung, các sản phẩm trị mụn dành cho da mặt cũng có thể dùng được cho da lưng. Tuy nhiên, vì da lưng dày hơn và có lỗ chân lông to hơn, nên vùng da này có thể chịu được các sản phẩm mạnh hơn. Do đó, các bạn nên thử bắt đầu với nồng độ thấp và tăng dần khi cần thiết, đồng thời theo dõi các dấu hiệu kích ứng để có điều chỉnh phù hợp.

Chế độ ăn uống có thực sự ảnh hưởng đến mụn ở lưng không?

Chế độ ăn uống có thể đóng vai trò nhất định trong việc gây mụn trứng cá ở một số người. Thực phẩm giàu đường tinh luyện và sữa có liên quan đến việc tăng nguy cơ mụn trứng cá. Tuy nhiên, tác động của chế độ ăn uống lên mụn trứng cá khác nhau tùy từng người. Việc ghi nhật ký thực phẩm và ghi lại bất kỳ thay đổi nào trên da do phản ứng với một số loại thực phẩm nhất định có thể giúp xác định các tác nhân tiềm ẩn gây mụn.

Cách tẩy tế bào chết ở lưng ngăn ngừa mụn thế nào?

Sử dụng sản phẩm tẩy tế bào chết dịu nhẹ có chứa các thành phần như axit salicylic hoặc axit glycolic có thể giúp loại bỏ tế bào da chết và ngăn ngừa tắc nghẽn lỗ chân lông. Sử dụng xơ mướp hoặc bàn chải cán dài có thể giúp dễ dàng tiếp cận vùng lưng hơn nhưng có thể bị tổn thương, vỡ mụn nên các bạn cần thao tác nhẹ nhàng. Và các bạn cũng cần lưu ý là không nên tẩy tế bào chết quá mức, vì điều này có thể gây kích ứng da và làm tình trạng mụn trở nên trầm trọng hơn.

Mụn lưng là một tình trạng phổ biến nhưng thường gây khó chịu, có thể ảnh hưởng đến mọi lứa tuổi. Hiểu rõ nguyên nhân, từ di truyền, hormone đến các yếu tố lối sống, là bước đầu tiên để kiểm soát và điều trị hiệu quả. Với sự kết hợp giữa thói quen chăm sóc da tốt, phương pháp điều trị phù hợp và thay đổi lối sống, mụn lưng có thể được kiểm soát và giảm thiểu tác động của nó. Hi vọng với bài viết trên của Sebamed, các bạn đã có thêm nhiều thông tin hữu ích và chọn được phương pháp phù hợp giúp bạn có được làn da sạch mụn và khỏe mạnh hơn.